آموزش کار با دستگاه جوش لیزر: راهنمای گام به گام برای اپراتورها

جوشکاری لیزری به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین و دقیق‌ترین فناوری‌های اتصال مواد، انقلابی در صنایع مختلف ایجاد کرده است. سرعت بالا، دقت بی‌نظیر و حداقل تأثیر حرارتی بر قطعه کار، این روش را به گزینه‌ای ایده‌آل برای کاربردهای حساس تبدیل کرده است. با این حال، بهره‌برداری کامل از قابلیت‌های این تکنولوژی نیازمند دانش و مهارت کافی اپراتور است. از این رو، آموزش کار با دستگاه جوش لیزر نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت برای تضمین کیفیت، افزایش بهره‌وری و حفظ ایمنی در محیط کار است. این مقاله به عنوان یک راهنمای جامع و گام به گام، شما را با تمامی جنبه‌های کار با این دستگاه‌های قدرتمند آشنا می‌سازد.

• نکات کلیدی ایمنی: آشنایی با تجهیزات حفاظت فردی و الزامات محیط کار ایمن.
• راه‌اندازی و آماده‌سازی: مراحل روشن کردن و آماده‌سازی دستگاه برای شروع فرآیند جوشکاری.
• تنظیم پارامترهای اصلی: درک تأثیر توان، فرکانس، سرعت و گاز محافظ بر کیفیت جوش.
• کاربردهای صنعتی: مروری بر استفاده از جوش لیزری در صنایع طلاسازی، پزشکی، خودروسازی و الکترونیک.
• نگهداری و عیب‌یابی: روش‌های ساده نگهداری روزانه برای افزایش طول عمر دستگاه.

چرا آموزش کار با دستگاه جوش لیزر حیاتی است؟

سرمایه‌گذاری در دستگاه‌های جوش لیزری بدون آموزش صحیح اپراتورها، مانند داشتن یک خودروی فرمول یک بدون راننده ماهر است. اهمیت این آموزش در چهار حوزه اصلی خلاصه می‌شود: کیفیت، ایمنی، کارایی و طول عمر دستگاه. یک اپراتور آموزش‌دیده می‌داند که چگونه پارامترهای دستگاه را برای مواد و ضخامت‌های مختلف بهینه کند تا جوشی مستحکم، تمیز و بدون عیب ایجاد شود. همچنین، با شناخت خطرات بالقوه مانند اشعه لیزر و ولتاژ بالا، می‌تواند با رعایت اصول ایمنی، از بروز حوادث جلوگیری کند. تسلط بر دستگاه به معنای کاهش ضایعات، افزایش سرعت تولید و استفاده بهینه از تمام ظرفیت‌های آن است که در نهایت منجر به بازگشت سریع‌تر سرمایه می‌شود.

آشنایی با اجزای اصلی دستگاه جوش لیزر

قبل از شروع آموزش عملی، شناخت اجزای کلیدی دستگاه ضروری است. هر دستگاه جوش لیزر از چندین بخش اصلی تشکیل شده است که هماهنگی آن‌ها با یکدیگر، کیفیت نهایی جوش را تعیین می‌کند.

منبع لیزر (سورس)

قلب تپنده دستگاه، منبع تولید لیزر است. امروزه در اکثر دستگاه‌های صنعتی از منابع لیزر فایبر استفاده می‌شود. این منابع به دلیل پایداری بالا، طول عمر زیاد، کیفیت پرتو عالی و نیاز به نگهداری کم، محبوبیت فراوانی دارند. توان خروجی منبع لیزر (بر حسب وات) یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های دستگاه است که قابلیت آن را برای جوشکاری مواد با ضخامت‌های مختلف تعیین می‌کند.

سیستم خنک‌کننده (چیلر)

منبع لیزر و سایر قطعات اپتیکی در حین کار گرمای زیادی تولید می‌کنند. سیستم خنک‌کننده یا چیلر وظیفه دارد با گردش مداوم آب مقطر در یک مدار بسته، دمای این قطعات را در محدوده استاندارد نگه دارد. عملکرد صحیح چیلر برای پایداری توان لیزر و افزایش طول عمر دستگاه کاملاً ضروری است.

سر جوشکاری (هد)

پرتو لیزر تولید شده در منبع، از طریق یک کابل فیبر نوری به سر جوشکاری منتقل می‌شود. این بخش شامل مجموعه‌ای از لنزها و آینه‌ها است که پرتو را متمرکز کرده و به نقطه دلخواه روی قطعه کار هدایت می‌کند. برخی از هدهای پیشرفته دارای قابلیت‌های اضافی مانند سیستم ویگل (لرزش پرتو) برای ایجاد جوش‌های پهن‌تر و مستحکم‌تر هستند.

سیستم کنترل

این بخش، مغز دستگاه محسوب می‌شود. اپراتور از طریق صفحه نمایش و کنترلر، تمامی پارامترهای فرآیند جوشکاری مانند توان، فرکانس، پهنای پالس و نوع گاز محافظ را تنظیم و ذخیره می‌کند. یک رابط کاربری ساده و قابل فهم، فرآیند آموزش کار با دستگاه جوش لیزر را بسیار آسان‌تر می‌کند.

راهنمای گام به گام کار با دستگاه جوش لیزر

اکنون که با اجزای اصلی دستگاه آشنا شدید، می‌توانیم به مراحل عملی کار با آن بپردازیم. این فرآیند را می‌توان به شش گام اصلی تقسیم کرد.

گام اول: بررسی‌های ایمنی قبل از شروع کار

ایمنی همیشه در اولویت است. قبل از روشن کردن دستگاه، اطمینان حاصل کنید که:

• عینک ایمنی مخصوص لیزر را به چشم دارید. این عینک‌ها از چشمان شما در برابر بازتاب‌های خطرناک پرتو لیزر محافظت می‌کنند.
• از لباس کار مناسب و دستکش‌های مقاوم در برابر حرارت استفاده می‌کنید.
• محیط کار تمیز و عاری از هرگونه مواد قابل اشتعال است.
• سیستم تهویه موضعی برای خروج دود و گازهای ناشی از جوشکاری فعال است.

گام دوم: روشن کردن و راه‌اندازی دستگاه

مراحل روشن کردن دستگاه معمولاً به ترتیب زیر است:

1. ابتدا کلید برق اصلی دستگاه را روشن کنید.
2. سپس چیلر را روشن کرده و منتظر بمانید تا دمای آب به محدوده تنظیم شده برسد.
3. در نهایت، منبع لیزر را از طریق کنترلر فعال کنید.

پس از راه‌اندازی، صفحه کنترل را برای هرگونه پیام خطا بررسی کنید.

گام سوم: تنظیم پارامترهای جوشکاری

این مرحله مهم‌ترین بخش آموزش کار با دستگاه جوش لیزر و کلید دستیابی به جوش باکیفیت است. پارامترهای اصلی عبارتند از:

• توان لیزر: میزان انرژی پرتو را تعیین می‌کند. توان بالاتر برای مواد ضخیم‌تر و توان پایین‌تر برای کارهای ظریف استفاده می‌شود.
• فرکانس پالس: تعداد پالس‌های لیزر در هر ثانیه را مشخص می‌کند. فرکانس بالاتر باعث ایجاد جوش پیوسته‌تر و ظریف‌تر می‌شود.
• پهنای پالس: مدت زمان هر پالس لیزر را تعیین می‌کند. پهنای پالس بیشتر، نفوذ جوش را افزایش می‌دهد.
• سرعت جوشکاری: سرعتی که هد جوشکاری روی قطعه حرکت می‌کند. سرعت باید با سایر پارامترها متناسب باشد تا نفوذ کافی و ظاهر مناسب جوش حاصل شود.
• گاز محافظ: استفاده از گازهایی مانند آرگون یا نیتروژن از اکسید شدن حوضچه مذاب جلوگیری کرده و جوشی تمیز و براق ایجاد می‌کند.

بهترین راه برای یافتن تنظیمات بهینه، تست بر روی یک قطعه ضایعاتی مشابه با قطعه کار اصلی است.

گام چهارم: آماده‌سازی قطعه کار

سطح قطعاتی که قرار است جوش داده شوند باید کاملاً تمیز و عاری از هرگونه روغن، گریس، زنگ‌زدگی یا آلودگی باشد. قطعات را با استفاده از گیره‌ها و فیکسچرهای مناسب محکم در جای خود ثابت کنید تا در حین جوشکاری جابجا نشوند.

گام پنجم: اجرای فرآیند جوشکاری

ابتدا یک جوش آزمایشی روی قطعه ضایعاتی انجام دهید. فاصله نازل هد تا سطح کار را تنظیم کنید. با فشار دادن ماشه روی هد، پرتو لیزر فعال شده و فرآیند جوشکاری آغاز می‌شود. هد را با سرعتی یکنواخت در طول خط جوش حرکت دهید و همزمان کیفیت جوش را زیر نظر داشته باشید.

گام ششم: خاموش کردن دستگاه و نگهداری

پس از اتمام کار، دستگاه را به ترتیب معکوس خاموش کنید (ابتدا منبع لیزر، سپس چیلر و در آخر برق اصلی). لنز محافظ هد جوشکاری را به صورت روزانه بررسی و در صورت نیاز با پارچه و الکل مخصوص تمیز کنید. سطح آب چیلر و وضعیت فیلترهای آن را به صورت هفتگی کنترل نمایید. این کارهای ساده، عملکرد بهینه و طولانی‌مدت دستگاه شما را تضمین می‌کند.

کاربردهای صنعتی جوشکاری لیزری

فناوری جوش لیزری به دلیل دقت و سرعت بالا در صنایع متعددی کاربرد دارد. در صنعت طلا و جواهرسازی برای تعمیرات ظریف و اتصال قطعات بدون آسیب به سنگ‌های قیمتی مجاور استفاده می‌شود. در حوزه تجهیزات پزشکی، برای ساخت ابزارهای جراحی و ایمپلنت‌های دقیق از جنس فولاد ضدزنگ و تیتانیوم به کار می‌رود. صنعت خودروسازی از این فناوری برای جوشکاری بدنه، قطعات موتور و به خصوص باتری خودروهای الکتریکی بهره می‌برد. همچنین در صنعت الکترونیک، برای اتصال قطعات حساس روی بردهای مدار چاپی، جوشکاری لیزری یک راهکار ایده‌آل است.

نکات مهم در انتخاب و خرید دستگاه جوش لیزر

اگر قصد خرید این دستگاه را دارید، توجه به چند نکته ضروری است. اول، توان دستگاه را متناسب با نوع و ضخامت موادی که با آن‌ها کار می‌کنید، انتخاب نمایید. دوم، به کیفیت منبع لیزر و سایر قطعات اپتیکی توجه ویژه داشته باشید. سوم، از وجود خدمات پس از فروش معتبر و پشتیبانی فنی، به خصوص در زمینه آموزش کار با دستگاه جوش لیزر، اطمینان حاصل کنید. در نهایت، بودجه خود را با در نظر گرفتن کیفیت و کارایی دستگاه مدیریت کنید تا بهترین انتخاب را داشته باشید.

در دنیای پیچیده ماشین‌آلات صنعتی، یافتن تأمین‌کننده و خریدار مناسب می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. پلتفرم دمیرکو به عنوان یک بازار آنلاین تخصصی B2B، این فرآیند را برای فعالان صنعتی تسهیل می‌کند. دمیرکو با فراهم آوردن بستری امن و کارآمد، به خریداران کمک می‌کند تا بهترین دستگاه‌های جوش لیزر را از تأمین‌کنندگان معتبر پیدا کنند و به فروشندگان این امکان را می‌دهد تا محصولات خود را به طیف گسترده‌ای از مشتریان صنعتی معرفی نمایند.