نحوه کار دستگاه بسته بندی وکیوم: آموزش گام به گام و تصویری طرز کار با دستگاه وکیوم

در دنیای امروز، حفظ کیفیت و افزایش ماندگاری محصولات، از مواد غذایی گرفته تا قطعات حساس صنعتی، به یک اولویت اساسی تبدیل شده است. بسته بندی وکیوم یکی از کارآمدترین و مؤثرترین روش‌ها برای دستیابی به این هدف است. این فرآیند با حذف هوا از داخل بسته، شرایطی را فراهم می‌کند که رشد میکروارگانیسم‌های هوازی متوقف شده و فرآیندهای اکسیداسیون به شدت کند می‌شوند. در نتیجه، محصول برای مدت طولانی‌تری تازه، سالم و باکیفیت باقی می‌ماند. اما نحوه کار دستگاه بسته بندی وکیوم چگونه است؟ این سؤالی است که بسیاری از مدیران تولید، کارآفرینان و حتی مصرف‌کنندگان خانگی با آن روبرو هستند. در این راهنمای جامع و تصویری، قصد داریم به زبانی ساده و کاربردی، طرز کار با دستگاه وکیوم را از ابتدا تا انتها شرح دهیم.

• افزایش چشمگیر ماندگاری: با حذف اکسیژن، ماندگاری مواد غذایی مانند گوشت، سبزیجات و خشکبار تا چندین برابر افزایش می‌یابد.
• حفظ کیفیت محصول: طعم، بو، رنگ و ارزش غذایی مواد در بسته بندی وکیوم به بهترین شکل حفظ می‌شود.
• جلوگیری از فساد: این روش از رشد باکتری‌ها، کپک‌ها و سایر میکروارگانیسم‌هایی که برای رشد به اکسیژن نیاز دارند، جلوگیری می‌کند.
• کاهش حجم و بهینه‌سازی فضا: با تخلیه هوا، حجم بسته‌ها کاهش یافته و انبارداری و حمل‌ونقل آن‌ها آسان‌تر می‌شود.
• کاربردهای متنوع صنعتی: علاوه بر صنایع غذایی، در بسته بندی قطعات الکترونیکی، تجهیزات پزشکی و دارویی نیز کاربرد گسترده‌ای دارد.

دستگاه بسته بندی وکیوم چیست و بر چه اساسی کار می‌کند؟

دستگاه بسته بندی وکیوم، ماشینی است که برای تخلیه هوای داخل یک کیسه یا ظرف مخصوص و سپس دوختن (پلمپ کردن) درب آن طراحی شده است. اساس کار این دستگاه بر پایه ایجاد یک محیط خلاء نسبی استوار است. اتمسفر اطراف ما عمدتاً از نیتروژن و اکسیژن تشکیل شده است. اکسیژن، اگرچه برای حیات ضروری است، اما عامل اصلی اکسیداسیون و فساد مواد غذایی و تخریب برخی مواد صنعتی نیز به شمار می‌رود. نحوه کار دستگاه بسته بندی وکیوم به این صورت است که با استفاده از یک پمپ مکنده قدرتمند (پمپ وکیوم)، تقریباً تمام هوای موجود در بسته را خارج می‌کند. پس از رسیدن به سطح خلاء مورد نظر، یک المنت حرارتی فعال شده و لبه‌های کیسه پلاستیکی را به یکدیگر ذوب کرده و یک دوخت محکم و نفوذناپذیر ایجاد می‌کند. این فرآیند ساده اما هوشمندانه، محصول را در برابر عوامل مخرب خارجی محافظت می‌کند.

آموزش گام به گام نحوه کار دستگاه بسته بندی وکیوم

اگرچه ممکن است مدل‌های مختلف دستگاه‌ها تفاوت‌های جزئی با یکدیگر داشته باشند، اما اصول و مراحل اصلی کار با آن‌ها یکسان است. در ادامه، طرز کار یک دستگاه وکیوم صنعتی (کابینی) را به صورت مرحله به مرحله بررسی می‌کنیم.

مرحله اول: آماده‌سازی محصول و کیسه وکیوم

اولین قدم، آماده‌سازی است. محصول مورد نظر خود را (مانند قطعات گوشت، بسته‌های خشکبار یا قطعات الکترونیکی) داخل کیسه مخصوص وکیوم قرار دهید. این کیسه‌ها معمولاً از جنس پلی‌آمید یا پلی‌اتیلن ساخته شده‌اند تا مقاومت بالایی در برابر نفوذ هوا داشته باشند. چند نکته مهم در این مرحله وجود دارد:

• اندازه مناسب کیسه: کیسه‌ای را انتخاب کنید که فضای کافی برای محصول و حداقل چند سانتی‌متر فضای خالی در قسمت بالایی برای فرآیند دوخت داشته باشد.
• تمیز بودن لبه کیسه: محلی که قرار است دوخته شود باید کاملاً تمیز، خشک و عاری از هرگونه چربی یا پودر محصول باشد. آلودگی در این قسمت می‌تواند کیفیت دوخت را کاهش داده و منجر به نشت هوا به داخل بسته شود.

مرحله دوم: قرار دادن کیسه در دستگاه

درب دستگاه وکیوم را باز کنید. کیسه حاوی محصول را به آرامی داخل محفظه (کابین) دستگاه قرار دهید. بخش باز کیسه باید به طور دقیق روی میله دوخت (المنت حرارتی) قرار گیرد. در بسیاری از دستگاه‌های صنعتی، گیره‌هایی برای ثابت نگه داشتن کیسه در جای خود تعبیه شده است. اطمینان حاصل کنید که کیسه صاف و بدون چین‌وچروک روی میله دوخت قرار گرفته است.

مرحله سوم: فرآیند تخلیه هوا (وکیوم کردن)

پس از قرار دادن صحیح کیسه، درب دستگاه را ببندید. با بسته شدن درب، فرآیند به صورت خودکار آغاز می‌شود. پمپ وکیوم شروع به کار کرده و هوای موجود در کل محفظه (شامل هوای داخل کیسه) را تخلیه می‌کند. این بخش، قلب نحوه کار دستگاه بسته بندی وکیوم است. فشار هوای داخل محفظه به سرعت کاهش می‌یابد. از آنجایی که فشار در داخل و خارج کیسه به طور همزمان کم می‌شود، محصول (حتی مایعات) تحت فشار قرار نمی‌گیرد و شکل خود را حفظ می‌کند. شما می‌توانید از طریق پنل کنترل دستگاه، میزان نهایی خلاء و زمان مورد نیاز برای تخلیه را بر اساس نوع محصول تنظیم کنید.

مرحله چهارم: دوخت و پلمپ کردن بسته

پس از اینکه فشار داخل محفظه به سطح تنظیم شده رسید، پمپ متوقف شده و فرآیند دوخت آغاز می‌شود. میله دوخت که توسط یک المنت حرارتی گرم می‌شود، به مدت چند ثانیه فعال شده و لبه‌های پلاستیکی کیسه را به یکدیگر ذوب می‌کند. این عمل یک مهر و موم قوی و نفوذناپذیر ایجاد می‌کند. زمان و دمای دوخت نیز قابل تنظیم است تا برای ضخامت‌های مختلف کیسه، بهترین نتیجه حاصل شود.

مرحله پنجم: بازگشت هوا به محفظه و اتمام کار

پس از اتمام دوخت، یک شیر برقی باز شده و هوا دوباره به داخل محفظه دستگاه (و نه داخل کیسه) وارد می‌شود. این کار باعث می‌شود فشار داخل محفظه با فشار محیط یکسان شود. در این لحظه، به دلیل خلاء موجود در داخل کیسه، فشار هوای بیرون، کیسه را به محصول می‌چسباند و بسته بندی شکل نهایی خود را پیدا می‌کند. پس از برابر شدن فشار، قفل درب به صورت خودکار باز شده و شما می‌توانید بسته وکیوم شده خود را بردارید. کل این فرآیند بسته به اندازه دستگاه و قدرت پمپ، معمولاً بین ۱۵ تا ۴۰ ثانیه طول می‌کشد.

تفاوت طرز کار در انواع دستگاه وکیوم

دانستن نحوه کار دستگاه بسته بندی وکیوم بدون شناخت انواع آن کامل نیست. دو نوع اصلی از این دستگاه‌ها در بازار وجود دارد که طرز کار آن‌ها کمی متفاوت است.

دستگاه وکیوم خانگی یا نازل دار 

این مدل‌ها که بیشتر برای مصارف خانگی یا کسب‌وکارهای کوچک استفاده می‌شوند، محفظه یا کابین ندارند. در این دستگاه‌ها، لبه باز کیسه در دهانه دستگاه قرار می‌گیرد. یک نازل کوچک، هوا را مستقیماً از داخل کیسه مکش می‌کند. پس از تخلیه هوا، میله دوخت فعال شده و کیسه را پلمپ می‌کند. این دستگاه‌ها ارزان‌تر و کوچک‌تر هستند اما قدرت وکیوم کمتری دارند و برای کار کردن به کیسه‌های مخصوص آج‌دار (امباس) نیاز دارند تا هوا بتواند از شیارهای آن خارج شود.

دستگاه وکیوم صنعتی یا کابینی 

این همان مدلی است که فرآیند کار آن را به تفصیل شرح دادیم. تمام فرآیند وکیوم و دوخت در داخل یک محفظه بسته انجام می‌شود. این دستگاه‌ها قدرت وکیوم بسیار بالاتری دارند، می‌توانند مایعات و محصولات مرطوب را به راحتی بسته بندی کنند، سرعت بالاتری دارند و از کیسه‌های معمولی و ارزان‌تر (کیسه‌های صاف) نیز استفاده می‌کنند. طرز کار دستگاه وکیوم کابینی آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای کارخانجات، رستوران‌ها، و مراکز تولیدی بزرگ تبدیل کرده است.

نکات کلیدی برای خرید و استفاده بهینه

برای بهره‌برداری حداکثری از دستگاه وکیوم، توجه به چند نکته ضروری است.

ملاحظات هنگام خرید

• حجم تولید: نیاز روزانه خود را مشخص کنید. برای حجم پایین، مدل رومیزی و برای تولید انبوه، مدل‌های ایستاده یا دو کابین مناسب‌تر هستند.
• نوع محصول: اگر قصد بسته بندی مایعات یا محصولات پودری را دارید، حتماً باید مدل کابینی تهیه کنید.
• قدرت پمپ وکیوم: قدرت پمپ که با متر مکعب بر ساعت سنجیده می‌شود، تعیین‌کننده سرعت تخلیه هوا است.
• جنس بدنه: بدنه استیل ضد زنگ، دوام و بهداشت بیشتری را به خصوص در صنایع غذایی فراهم می‌کند.

نکات نگهداری

برای اینکه نحوه کار دستگاه بسته بندی وکیوم شما همیشه بهینه باقی بماند، نگهداری صحیح اهمیت دارد. روغن پمپ وکیوم (در مدل‌های صنعتی) را به طور منظم بررسی و تعویض کنید. نوار تفلون روی میله دوخت و واشر لاستیکی درب را همیشه تمیز نگه دارید و در صورت فرسودگی تعویض نمایید. تمیز کردن منظم محفظه نیز برای رعایت بهداشت ضروری است.

در نهایت، انتخاب و خرید دستگاه بسته بندی وکیوم مناسب، یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه برای حفظ کیفیت و افزایش سودآوری کسب‌وکار شماست. پلتفرم صنعتی دمیرکو به عنوان یک بستر جامع برای ارتباط کسب‌وکارها، این فرآیند را برای شما ساده‌تر کرده است. خریداران می‌توانند در دمیرکو به راحتی طیف گسترده‌ای از تامین‌کنندگان و سازندگان انواع دستگاه‌های بسته بندی وکیوم را پیدا کرده، مشخصات فنی را مقایسه و بهترین گزینه را متناسب با نیاز خود انتخاب کنند. همچنین، تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان این ماشین‌آلات می‌توانند با عضویت در دمیرکو، محصولات خود را به هزاران خریدار صنعتی در سراسر کشور معرفی کرده و فرصت‌های تجاری جدیدی را برای خود ایجاد نمایند.