تجهیزات پرورش آبزیان

پرورش آبزیان

اهمیت استفاده از تجهیزات مناسب در پرورش آبزیان

استفاده از تجهیزات مناسب در پرورش آبزیان، فواید متعددی برای این صنعت به همراه دارد که از جمله ی آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

راندمان بالاتر، سودآوری بیشتر: استفاده از تجهیزات مدرن و کارآمد، می تواند به طور چشمگیری راندمان پرورش آبزیان را افزایش دهد. این امر به معنای تولید بیشتر آبزی در واحد زمان و به تبع آن، سودآوری بیشتر برای پرورش دهنده است.

ارتقاء کیفیت و سلامت آبزیان: تجهیزات مناسب، مانند سیستم های تصفیه آب و هوادهی، می توانند کیفیت آب استخر را در سطح مطلوبی نگه دارند. این امر به نوبه ی خود، به سلامت آبزیان و پیشگیری از بیماری ها کمک می کند.

کاهش تلفات و بیماری‌ها: استفاده از تجهیزات ضدعفونی و کنترل دما، می تواند از شیوع بیماری ها و تلفات آبزیان جلوگیری کند. این امر به طور مستقیم در سودآوری پرورش دهنده تاثیرگذار است.

انواع تجهیزات آبزیان

برای پرورش موفق آبزیان، به طیف گسترده ای از تجهیزات ضروری نیاز است. برخی از مهمترین این تجهیزات عبارتند از:

سیستم‌های تصفیه آب

کیفیت آب، مهمترین عامل در پرورش آبزیان است. سیستم های تصفیه آب، وظیفه ی حذف آلاینده ها، سموم و میکروب ها از آب استخر را بر عهده دارند. این سیستم ها در انواع مختلفی مانند فیلترهای شنی، فیلترهای بیولوژیکی و فیلترهای UV به بازار عرضه می شوند.

سیستم‌های هوادهی

آبزیان برای تنفس به اکسیژن نیاز دارند. سیستم های هوادهی، وظیفه ی تامین اکسیژن مورد نیاز آبزیان را بر عهده دارند. این سیستم ها در انواع مختلفی مانند هواده‌ده‌های سطحی و هواده‌ده‌های عمقی به بازار عرضه می شوند.

هواده‌های سطحی

این نوع هواده ها، با ایجاد حرکت در سطح آب، اکسیژن هوا را به داخل آب منتقل می کنند.

هواده‌های عمقی

این نوع هواده ها، با تزریق هوا به داخل آب از طریق پمپ و دیفیوزر، اکسیژن مورد نیاز آبزیان را تامین می کنند.

سیستم‌های کنترل دما

دمای آب، نقش مهمی در رشد و فعالیت آبزیان دارد. سیستم های کنترل دما، وظیفه ی تنظیم دمای آب استخر در محدوده ی مطلوب را بر عهده دارند. این سیستم ها در انواع مختلفی مانند بخاری ها و چیلرها به بازار عرضه می شوند.

سیستم‌های تغذیه

تغذیه ی مناسب، یکی از عوامل کلیدی در رشد و سلامت آبزیان است. سیستم های تغذیه، وظیفه ی توزیع غذای آبزیان به طور یکنواخت در استخر را بر عهده دارند. این سیستم ها در انواع مختلفی مانند فیدرهای دستی، فیدرهای اتوماتیک و سیستم های پاششی به بازار عرضه می شوند.

تجهیزات ضدعفونی

برای جلوگیری از شیوع بیماری ها در بین آبزیان، باید به طور مرتب تجهیزات و محیط استخر ضدعفونی شود. تجهیزات ضدعفونی، شامل مواردی مانند دستگاه های کلرزنی، دستگاه های ازن زنی و مواد ضدعفونی کننده می باشند.

تجهیزات برداشت و صید

در زمان برداشت محصول، باید از تجهیزات مناسب برای صید و انتقال آبزیان به محل فرآوری استفاده شود. این تجهیزات شامل تورهای صید، سبدهای حمل و نقل و تانک های حمل می باشند.

عوامل موثر در انتخاب آبزیان

احداث کارگاه پرورش ماهی بدون در نظر گرفتن نیاز های اولیه و عوامل موثر در سرمایه گذاری و کارايی تولید، امکان پذیر نیست. انتخاب مکان نیز از جمله موارد تاثیرگذار در برای احداث و نگاه داری کارگاه پرورش ماهی است. 

در مطالعات مقدماتی برای کارگاه های پرورش ماهی کلیه عوامل موثر در سرمایه گذاری و تامین نیاز های کارگاهی بایستی از جنبه های مختلف مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد و تا حد امکان زمینی انتخاب شود که ویژگی های لازم برای احداث کارگاه های پرورش ماهی را دارا باشد. هم چنین مواردی از جمله کمیت  وکیفیت آب مثل خاصیت اسیدی بودن آن ، هدایت الکتریکی و میزان انحلال اکسیژن در آن اهمیت دارند. نحوه اندازه گیری و نمونه برداری این موارد در آب نیاز به تخصص و آشنایی و مهارت دارند.  

مهم ترین فاکتور بعد از آب خاک است. آگاهی از خصوصیات زمین از جمله عوامل مهم است که در پرورش موفقیت آمیز ماهی ماهی در آب شیرین دخالت دارد. خصوصیات همچون نفوذ پذیری خاک،‌میزان اسیدی بودن آن، کشاورزی یا غیر کشاورزی بودن آن تعیین کننده هستند. 

دیگر موارد همچون درجه حرارت،‌ساعات آفتابی، باد و جریان هوا،‌رطوبت، بارندگی، تبخیر،‌سیل و بسیاری موارد دیگر در انتخاب زمین تاثیر گذارند. 

گونه های متدوال پرورشی در ایران

متدوال ترین ماهی پرورشی در ایران قزل آلا میباشد( قزل آلای خال قرمز، قزآلای رنگین کمان) اما دیگر گونه ها مانند ماهی کپور معمولی، ماهی آزاد دریای خزر، ماهی علفخوار یا آمور سفید، ماهی کپور نقره ای (فیتو فاگ)، ماهی کپور سرگنده، ماهی کفال، ماهی بنی،  ماهی اوزون برون، و ماهی سفید که پرطرفدارترین ماهی تجارتی ایران است نیز در دسترس هستند. 

تجهیزات مورد نیاز برای پرورش ماهی 

تجهیزات و ساختار کارگاه های پرورش ماهی با توجه به نوع ماهی که سردآبی یا گرمابی بودن آن را مشخص می کند تفاوت دارد. 

به طور کلی برای پرورش ماهی به دستگاه هایی از قبیل دستگاه های هواده، دستگاه های مانیتورینگ، آسیاب های غذا، وان، سایه بان ها و بخشی از تجهیزات آبی و دمنده مثل پمپ خلا، ژنراتور،‌ پمپ آب و ماشین ها و مخازن حمل ماهی اشاره کرد. 

1- دستگاه هواده|دستگاه هواده ماهی|دستگاه هواده اسپلش 

متداول ترین نوع این دستگاه، هواده اسپلش است. این دستگاه ها وظیقه تامین اکسیژن در آب برای آبزیان را دارند و در رنج توان های متفاوت از جمله یک اسب بخار و یک و نیم اسب بخار ارائه میشوند.

2- دستگاه مانیتورینگ 

همان طور که گفته شد بسیاری از شرایط برای تامین آسایش آبزیان و کنترل کیفیت محصولات شما تعیین کننده هستند. دستگاه هایی مانند  کنترل کننده اکسیژن، اندازه گیر و کنترل کننده ph آب و خاک، دستگاه مانیتورینگ سطح آب، دستگاه های هشدار و ... از جمله دستگاه های مانیتورینگ هستند. 

3- پمپ خلا 

پمپ خلا اولین وسیله ای است که برای تامین حجم های زیادی از هوای خشک، تمیز و کم فشار در کاربرد های مختلف استفاده می شود. هر دو نوع این پمپ ها (تک مرحله ای، دو مرحله ای) با فشار های خلا ۵۰۰ میلی بار و دبی ۱۲۵۰ متر مکعب در دسترس هستند. این دستگاه ها دارای نمونه های کمک صدا و کم ارتعاش نیز هستند که توصیه ما استفاده از این نوع پمپ ها برای راحتی و سلامت بیشتر آبزیان پرورشی است.

4- وان آبزیان 

وان های شیلاتی نیز تجهیزاتی هستند که برای نگهداری ماهی ها و آبزیان در محیط کارگاه شما و حتی در مغازه های فروش ماهی برای تازه نگه داشتن ماهی استفاده می شوند. جنس پلاستیکی دارند از خاصیت زد خوردگی و مقاومت در برابر تابش نور خورشید برخوردار هستند. انعطاف پذیرند. قابلیت نصب بر روی چرخ ها و ترولی ها برای استفاده در حمل آبزیان را نیز دارا هستند. به دلیل وزن کم در انتقال و استفاده هم راحت تر هستند. این وان های در ظرفیت های مختلف از ۴۰ لیتر تا ۴۰۰۰ لیتر تولید می شوند. برای نگهداری ماهی، میگو، خرچنگ، زالو و ... استفاده می شوند. 

5- آسیاب غذا

آسیاب های پولورایزر متداول ترین نوع آسیاب برای خوراک آبزیان است. این دستکاه ها  برای میکرونیزه کردن مواد اولیه خوراک آبزیان، فرآورده های غذایی با آردینگی های مختلف، استفاده می شوند.

انواع تجهیزات آبزیان از نظر کاربرد

تجهیزات پرورش میگو

سیستم‌های پرورش میگو شامل استخرهای پرورش، سیستم‌های فیلتراسیون آب، سیستم‌های گرمایش و خنکای آب، پمپ‌ها برای چرخش آب، تجهیزات تغذیه اتوماتیک، سیستم‌های تهویه و اکسیژناسیون آب، تجهیزات مانیتورینگ و کنترل محیط، و تجهیزات برای جمع‌آوری و جدا کردن میگوها می‌باشد.

تجهیزات پرورش جلبک

تجهیزات پرورش جلبک شامل تانک‌ها یا بیو ریکتورها برای رشد جلبک، سیستم‌های نوردهی و تنظیم نور، سیستم‌های تهویه و مخلوط کردن، تجهیزات کنترل دما و pH، و تجهیزات برای جدا کردن و خشک کردن جلبک‌ها می‌باشد.

تجهیزات پرورش زالو

تجهیزات پرورش زالو شامل محیط‌های مناسب برای زندگی زالو، سیستم‌های تغذیه، سیستم‌های تهویه و تنظیم رطوبت، تجهیزات جمع‌آوری زالوها، و تجهیزات برای تمیز کردن و تعویض محیط زندگی زالوها می‌باشد.

تجهیزات پرورش ماهی

تجهیزات پرورش ماهی شامل استخرهای پرورش، سیستم‌های فیلتراسیون آب، سیستم‌های گرمایش و خنکای آب، پمپ‌ها برای چرخش آب، تجهیزات تغذیه اتوماتیک، سیستم‌های تهویه و اکسیژناسیون آب، تجهیزات مانیتورینگ و کنترل محیط، و تجهیزات برای جمع‌آوری و جدا کردن ماهی‌ها می‌باشد.

تجهیزات پرورش مرغ

تجهیزات پرورش مرغ شامل انواع اقسام از تجهیزات مرغداری از جمله تخم‌گذار، جوجه‌گذار، گوشتی، و مرغ تخم‌گذار، سیستم‌های تغذیه، سیستم‌های تهویه و گرمایش، تجهیزات جمع‌آوری تخم و مواد زائد، و تجهیزات برای نگهداری و مراقبت از مرغ‌ها می‌باشد.

قفس های پرورش ماهی 

یکی دیگر از راه های پرورش ماهی ردر قفس ها است. این قفس ها یک ظرف توری دار هستند که از یک یقه شناور در آب آویزانند. به کارگیری از این قفس ها از شیوه های ارزان و کارامد پرورش ماهی است. اندازه این قفس ها معمولا به اندازه ۶ متر در ۶ متر و ارتفاع ۴ متر است. این قفس ها قابلیت پرورش ماهی هایی بزرگ در بالاترین تراکم را دارند. از معایب این شیوه خدمت رسانی و تعمیرات و غذادهی در شرایط آب و هوایی نامناسب است.

شیوه دیگری نیز به عنوان سواحل محصور هست یه این صورت که در این سواحل با استفاده از تور در یک ساحل شیب دار درست می شوند و در آن از تور هایی به شکل دیواره که معمولا دو لایه دارند، استفاده می شود. در هر متر مکعب از این سواحل محصور می توان هشت تا ۱۰ کیلوگرم ماهی با متوسط وزن یک و نیم کیلوگرم نگاه داری کرد.‌