سیستم انتقال مواد نوار نقاله

کانوایر (نقاله یا نوار نقاله) بخشی از تجهیزات مکانیکی است که برای انتقال مواد از نقطه‌ای به نقطه دیگر استفاده می‌شود. کانوایرها در جابجایی و انتقال انواع مواد – از سنگین و بزرگ گرفته تا کوچک و سبک – کاربرد ویژه‌ای دارند. این سیستم‌ها به منظور حمل سریع و کارآمد گستره وسیعی از مواد طراحی می‌شوند و به طور گسترده در صنایعی مانند بسته‌بندی و باربری استفاده می‌شوند.

کاربرد سیستم کانوایر در صنایع

سیستم‌های کانوایر به دلیل مزایای متعدد، در طیف وسیعی از صنایع به کار گرفته می‌شوند:

- کانوایرها امکان انتقال آسان و ایمن مواد را از یک سطح به سطح دیگر فراهم می‌کنند، درحالی‌که انجام این فرآیند با نیروی انسانی بسیار دشوار و پرهزینه است.

- نصب کانوایرها تقریباً در هر مکانی امکان‌پذیر است و استفاده از آن‌ها بسیار ایمن‌تر از لیفتراک یا دیگر تجهیزات انتقال مواد است.

- این سیستم‌ها قابلیت جابجایی مواد با اشکال، اندازه‌ها و وزن‌های مختلف را دارند. همچنین، با نصب ویژگی‌های ایمنی پیشرفته روی آن‌ها می‌توان از بروز حوادث جلوگیری کرد.

- سیستم‌های کانوایر می‌توانند با مکانیزم‌های مختلف مانند سیستم‌های هیدرولیکی، مکانیکی و کاملاً اتوماتیک راه‌اندازی شوند که براساس نیاز، قابل تنظیم هستند.

سیستم‌های کانوایر معمولاً در صنایعی نظیر معدن، خودروسازی، کشاورزی، الکترونیک، مواد غذایی، هوافضا، داروسازی، شیمیایی، نوشیدنی و بسته‌بندی استفاده می‌شوند. برخی از مواد رایج که توسط این سیستم‌ها منتقل می‌شوند عبارتند از: حبوبات، آجیل، بطری‌ها، قوطی‌ها، قطعات خودرو، فلزات، قرص‌ها و پودرها، چوب، دانه‌ها و علوفه.

مراقبت و نگهداری از سیستم‌های کانوایر

سیستم‌های کانوایر معمولاً به‌عنوان بستری برای انتقال سریع و مؤثر محصولات در کارخانه‌ها استفاده می‌شوند. به منظور اطمینان از عملکرد صحیح و بیشینه ظرفیت سیستم کانوایر، اقدامات نگهداری زیر توصیه می‌شود:

- بازرسی‌های منظم از سیستم

- نظارت دقیق بر عملکرد الکتروموتورها و گیربکس‌ها

- نگهداری قطعات یدکی اصلی در انبار

- آموزش مناسب پرسنل

مراقبت مناسب از سیستم کانوایر می‌تواند نیاز به تعویض الکتروموتور یا گیربکس‌های صنعتی گران‌قیمت را به حداقل برساند. عواملی که به افزایش عمر مفید سیستم کانوایر کمک می‌کنند شامل انتخاب صحیح نوع کانوایر، طراحی مناسب سیستم و انجام تعمیرات منظم است.

انواع سیستم‌های کانوایر

انواع مختلفی از سیستم‌های کانوایر وجود دارد که هر کدام برای کاربردهای خاص طراحی شده‌اند:

- کانوایرهای ثقلی (گرانشی)

- کانوایرهای غلتکی ثقلی

- کانوایرهای تسمه‌ای (نوار نقاله)

- کانوایرهای توری سیمی

- کانوایرهای تسمه پلاستیکی

- کانوایرهای پیاله‌ای

- کانوایرهای انعطاف‌پذیر

- کانوایرهای صفحه‌ای

- کانوایرهای عمودی

- کانوایرهای مارپیچ

- کانوایرهای ارتعاشی

- کانوایرهای پنوماتیک

- کانوایرهای زنجیری

- کانوایرهای پیچشی (حلزونی)

- کانوایرهای غلتکی زنجیری

- کانوایرهای هوایی تیرآهنی

- کانوایرهای ضد گرد و غبار

- کانوایرهای خودرو

- کانوایرهای زمینی

- کانوایرهای بازویی

سیستم‌های کانوایر پنوماتیک

سیستم پنوماتیک شامل لوله‌ها یا کانال‌هایی به نام خطوط انتقال است که ترکیبی از مواد و جریان هوا را حمل می‌کنند. موادی مانند پودرهای خشک (سیمان، خاکستر و غیره) از طریق جریان هوا و با سرعت بالا در این خطوط منتقل می‌شوند. برای ایجاد جریان هوا در این سیستم‌ها از کمپرسورهای هوا، دستگاه‌های وکیوم یا دمنده‌ها استفاده می‌شود. سه نوع سیستم اصلی وجود دارد:

1. سیستم مکش یا خلأ: با استفاده از خلأ ایجاد شده در خطوط لوله، مواد همراه هوای محیط به داخل سیستم کشیده می‌شوند. این سیستم عمدتاً برای مواد سبک استفاده می‌شود.

2. سیستم تحت فشار: در این سیستم با استفاده از فشار مثبت، مواد از یک نقطه به چند نقطه منتقل می‌شوند.

3. سیستم ترکیبی: این روش شامل مکش مواد از چند نقطه و انتقال آن‌ها به چند محل تخلیه با استفاده از سیستم فشار مثبت است.

سیستم‌های کانوایر ارتعاشی

کانوایر ارتعاشی دستگاهی است که از سطحی جامد برای انتقال مواد استفاده می‌کند. یک سمت آن به یک فیدر متصل است و ارتعاش توسط موتورهای ویبره ایجاد می‌شود. این سیستم در صنایع غذایی به دلیل رعایت اصول بهداشتی و نیاز به شستشو و نگهداری کم، بسیار کاربرد دارد. همچنین در محیط‌های گرم و خشن می‌تواند برای انتقال قطعات فلزی با دمای بالا (بیش از 820 درجه سانتی‌گراد) مورد استفاده قرار گیرد. این کانوایرها برای مرتب‌سازی، غربال‌گری و طبقه‌بندی قطعات استفاده می‌شوند.

سیستم‌های کانوایر انعطاف‌پذیر

این کانوایرها از غلطک‌های آلومینیومی یا فولادی تشکیل شده‌اند که قابلیت تغییر طول و شکل دارند. این سیستم‌ها برای حمل مواد در محیط‌هایی با مسیرهای منحنی و موانع مورد استفاده قرار می‌گیرند. کانوایرهای انعطاف‌پذیر به‌ویژه در صنایع غذایی، دارویی و فروشگاه‌های بزرگ کاربرد دارند.

سیستم کانوایر عمودی و مارپیچ

کانوایر عمودی (یا آسانسور باربری) برای جابجایی مواد به سطوح مختلف استفاده می‌شود. این سیستم‌ها اغلب در فرآیندهای مونتاژ صنعتی برای انتقال مواد به طبقات مختلف به کار می‌روند. کانوایرهای مارپیچ نیز قابلیت انتقال مواد به سطوح مختلف را دارند و بیشتر در صنایع با حجم تولید بالا، مانند صنایع غذایی و بسته‌بندی، کاربرد دارند.

کانوایرهای با کاربری سنگین

این نوع از کانوایرها برای حمل مواد سنگین با وزن حداقل ۲۳۰ کیلوگرم طراحی شده‌اند و می‌توانند مواد را با سرعت تا ۲۳ متر بر دقیقه جابجا کنند. انواع مختلف نقاله‌های سنگین شامل نقاله غلتکی گرانشی، نقاله غلتکی زنجیری و نقاله انباشت پالتی هستند.