نکات فنی مهم هنگام استفاده از دستگاه برداشت عدس توسط مینی کمباین

اهمیت برداشت مکانیزه عدس

عدس یکی از مهم‌ترین حبوبات در الگوی کشت بسیاری از کشورها از جمله ایران است. این گیاه ارزشمند، منبع غنی پروتئین گیاهی و مواد مغذی دیگر بوده و نقش مهمی در امنیت غذایی و اقتصاد کشاورزی ایفا می‌کند. با این حال، برداشت عدس به روش‌های سنتی با چالش‌های متعددی از جمله نیاز به نیروی کار زیاد، زمان‌بر بودن، تلفات بالا حین برداشت و هزینه‌های گزاف همراه است. رشد بوته‌های عدس نزدیک به سطح زمین و حساسیت غلاف‌های آن به ریزش، عملیات برداشت را دشوارتر می‌سازد.

در سال‌های اخیر، استفاده از ماشین‌آلات کشاورزی مدرن مانند مینی کمباین‌ ، راهکاری مؤثر برای غلبه بر این چالش‌ها ارائه داده است. مینی کمباین‌ها با ابعاد کوچک‌تر و قابلیت مانور بالا، برای مزارع عدس، به خصوص در مقیاس‌های کوچک و متوسط، بسیار مناسب هستند. استفاده صحیح و اصولی از این دستگاه‌ها می‌تواند به طور قابل توجهی راندمان برداشت را افزایش داده، تلفات محصول را کاهش دهد و در نهایت سودآوری کشاورزان را بهبود بخشد. در این مقاله، به بررسی نکات فنی کلیدی و مهم هنگام استفاده از مینی کمباین برای برداشت عدس خواهیم پرداخت.

چرا مینی کمباین برای برداشت عدس مناسب است؟

انتخاب مینی کمباین برای برداشت عدس مزایای متعددی دارد:

• مانورپذیری بالا: ابعاد کوچک‌تر این دستگاه‌ها امکان حرکت آسان در مزارع با ابعاد مختلف و زمین‌های ناهموارتر را فراهم می‌کند.

• کاهش فشردگی خاک: وزن کمتر مینی کمباین‌ها نسبت به کمباین‌های بزرگ، فشردگی خاک را به حداقل می‌رساند که برای سلامت خاک و کشت‌های بعدی مفید است.

• کاهش تلفات: با تنظیمات دقیق و متناسب با شرایط مزرعه و محصول عدس، می‌توان تلفات ناشی از ریزش غلاف و آسیب به دانه‌ها را به میزان چشمگیری کاهش داد.

• هزینه اولیه و عملیاتی کمتر: معمولاً مینی کمباین‌ها هزینه خرید و نگهداری پایین‌تری نسبت به کمباین‌های بزرگ دارند و برای کشاورزان با توان مالی محدودتر، گزینه اقتصادی‌تری محسوب می‌شوند.

• تخصص در محصولات خاص: برخی مدل‌های مینی کمباین به طور خاص برای برداشت حبوبات و دانه‌های روغنی طراحی شده‌اند و عملکرد بهینه‌ای در این زمینه دارند.

آماده‌سازی‌های پیش از برداشت عدس با مینی کمباین

قبل از شروع عملیات برداشت، انجام یک سری اقدامات آماده‌سازی ضروری است تا فرآیند برداشت به بهترین شکل ممکن و با کمترین مشکل انجام شود.

۱. بازرسی دقیق مزرعه عدس

• یکنواختی رسیدگی: وضعیت رسیدگی محصول در نقاط مختلف مزرعه را بررسی کنید. برداشت باید زمانی انجام شود که اکثر غلاف‌ها رسیده و رطوبت دانه‌ها در حد مطلوب (معمولاً بین ۱۴ تا ۱۸ درصد) باشد.

• علف‌های هرز: وجود علف‌های هرز انبوه می‌تواند در عملکرد هد (پلتفرم) و سیستم کوبش اختلال ایجاد کند. در صورت لزوم، اقدام به کنترل علف‌های هرز قبل از برداشت نمایید.

• موانع فیزیکی: مزرعه را از نظر وجود سنگ، کلوخ بزرگ، چاله‌ها و سایر موانعی که می‌توانند به هد و سایر قسمت‌های کمباین آسیب برسانند، بررسی کنید و در صورت امکان آن‌ها را رفع نمایید.

• رطوبت مزرعه: از برداشت در شرایط بسیار مرطوب یا بلافاصله پس از بارندگی خودداری کنید، زیرا باعث گل‌آلود شدن قطعات و کاهش کیفیت برداشت می‌شود.

۲. بازرسی فنی و تنظیمات اولیه مینی کمباین

• بررسی کلی: وضعیت لاستیک‌ها، تسمه‌ها، زنجیرها، سطح روغن و مایع خنک‌کننده را کنترل کنید.

• سیستم برش (هد): تیغه‌های برش را از نظر تیزی و سلامت بررسی کنید. در صورت کند بودن یا شکستگی، آن‌ها را تعویض یا تیز کنید. فاصله بین تیغه‌ها و انگشتی‌ها را مطابق با دفترچه راهنمای دستگاه تنظیم کنید.

• تمیزکاری: اطمینان حاصل کنید که تمامی قسمت‌های کمباین، به خصوص سیستم کوبش و جداسازی، تمیز و عاری از بقایای محصول قبلی هستند.

• گریس‌کاری: نقاط مورد نیاز دستگاه را طبق دستورالعمل سازنده گریس‌کاری کنید.

۳. کالیبراسیون اولیه

قبل از ورود به مزرعه اصلی، بهتر است در بخش کوچکی از مزرعه، تنظیمات اولیه مانند ارتفاع برش، سرعت چرخ و فلک، سرعت فن و فاصله سیلندر و ضدکوبنده را به صورت آزمایشی انجام دهید و عملکرد دستگاه را ارزیابی کنید تا به تنظیمات بهینه دست یابید.

نکات فنی کلیدی حین عملیات برداشت عدس

تنظیم صحیح پارامترهای مختلف مینی کمباین در حین برداشت، نقش حیاتی در کاهش تلفات و افزایش کیفیت محصول نهایی دارد.

۱. تنظیم ارتفاع برش

با توجه به اینکه بوته‌های عدس نزدیک به سطح زمین رشد می‌کنند، تنظیم ارتفاع برش بسیار مهم است. هد باید تا حد امکان پایین تنظیم شود تا تمام غلاف‌ها برداشت شوند، اما باید مراقب بود که خاک، سنگ و کلوخ وارد دستگاه نشود. استفاده از سیستم‌های کنترل ارتفاع اتوماتیک (در صورت وجود) می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.

۲. تنظیم سرعت حرکت کمباین

سرعت حرکت باید متناسب با تراکم بوته‌ها، وضعیت زمین و توان دستگاه تنظیم شود. حرکت با سرعت بیش از حد می‌تواند منجر به افزایش تلفات در هد و عدم توانایی سیستم کوبش در پردازش حجم بالای محصول شود. از طرف دیگر، حرکت بسیار کند نیز راندمان کاری را کاهش می‌دهد. به طور معمول، سرعت مناسب برای برداشت عدس با مینی کمباین بین ۳ تا ۵ کیلومتر در ساعت است، اما این مقدار باید بر اساس شرایط مزرعه تنظیم گردد.

۳. تنظیمات چرخ و فلک

چرخ و فلک وظیفه هدایت بوته‌های عدس به سمت سیستم برش و سپس به نقاله هد را بر عهده دارد.

• سرعت چرخ و فلک: سرعت دورانی چرخ و فلک باید کمی بیشتر از سرعت حرکت کمباین باشد (حدود ۱۰ تا ۲۵ درصد بیشتر). سرعت بیش از حد باعث کوبیده شدن غلاف‌ها و ریزش دانه قبل از ورود به کمباین می‌شود. سرعت کم نیز باعث عدم تغذیه یکنواخت دستگاه می‌گردد.

• ارتفاع و موقعیت افقی چرخ و فلک: موقعیت عمودی و افقی چرخ و فلک باید به گونه‌ای تنظیم شود که به آرامی بالای بوته‌ها را لمس کرده و آن‌ها را به سمت تیغه‌های برش هدایت کند، بدون اینکه ضربه شدیدی به غلاف‌ها وارد آورد.

۴. تنظیمات سیستم کوبش (کمباین های این را ندارند)

این بخش شامل سیلندر (یا روتور) و ضدکوبنده  است و وظیفه جدا کردن دانه‌ها از غلاف را بر عهده دارد.

• سرعت سیلندر (کوبنده): برای عدس که دانه‌های نسبتاً حساسی دارد، باید از سرعت‌های پایین‌تر سیلندر استفاده کرد تا از شکستگی و آسیب دیدن دانه‌ها جلوگیری شود. سرعت دقیق باید بر اساس رقم عدس، رطوبت محصول و توصیه‌های سازنده تنظیم شود.

• فاصله سیلندر و ضدکوبنده: این فاصله باید به اندازه‌ای باشد که غلاف‌ها به خوبی کوبیده شوند، اما دانه‌ها آسیب نبینند. معمولاً برای عدس، فاصله در ورودی کمی بیشتر از خروجی تنظیم می‌شود. شروع با فاصله بیشتر و کاهش تدریجی آن تا رسیدن به کوبش مطلوب، روش مناسبی است.

۵. تنظیمات سیستم جداسازی و تمیزکننده (کمباین های این بخش را ندارند)

• کاه‌پران‌ها : وظیفه جداسازی دانه‌های باقی‌مانده در کاه و کلش را دارند. اطمینان از تمیز بودن و عدم گرفتگی آن‌ها مهم است.

• غربال‌ها: تنظیم صحیح دریچه غربال بالایی و پایینی برای جدا کردن دانه‌های تمیز از کاه و مواد خارجی ضروری است. اندازه دریچه‌ها باید متناسب با اندازه دانه عدس باشد.

• سرعت فن: سرعت فن باید به گونه‌ای تنظیم شود که کاه و مواد سبک خارجی را به بیرون پرتاب کند، اما دانه‌های عدس را همراه خود نبرد. تنظیم دقیق سرعت فن برای کاهش تلفات دانه بسیار حیاتی است. شروع با سرعت کمتر و افزایش تدریجی آن تا رسیدن به تمیزی مطلوب و حداقل تلفات توصیه می‌شود.

۶. مدیریت مخزن غله (کمباین های این بخش را ندارند)

مخزن غله کمباین باید به طور منظم و قبل از پر شدن کامل، تخلیه شود. پر شدن بیش از حد مخزن می‌تواند به سیستم انتقال دانه فشار آورده و حتی باعث توقف اضطراری دستگاه شود.

جدول مشخصات فنی کلیدی (نمونه)

در جدول زیر، برخی پارامترهای فنی مهم که در انتخاب و تنظیم مینی کمباین برای برداشت عدس باید مد نظر قرار گیرند، به صورت نمونه آورده شده است. مقادیر دقیق بسته به مدل و سازنده متفاوت خواهد بود.

اقدامات پس از برداشت و نگهداری مینی کمباین

پس از اتمام عملیات برداشت، انجام اقدامات زیر برای حفظ کارایی و افزایش طول عمر دستگاه ضروری است:

• تمیزکاری کامل: مهم‌ترین اقدام، تمیزکاری دقیق و کامل تمام بخش‌های کمباین با استفاده از فشار باد یا آب (با احتیاط) است. باقی‌ماندن بقایای گیاهی و گرد و خاک می‌تواند باعث پوسیدگی، زنگ‌زدگی و جذب آفات شود.

• بازرسی نهایی: کلیه قطعات متحرک، تسمه‌ها، زنجیرها، یاتاقان‌ها و تیغه‌ها را برای شناسایی هرگونه آسیب یا فرسودگی بررسی کنید.

• روانکاری: نقاط گریس‌خور را مجدداً گریس‌کاری کنید.

• تعمیرات لازم: قطعات آسیب‌دیده یا فرسوده را تعمیر یا تعویض نمایید.

• نگهداری در محل مناسب: کمباین را در مکانی سرپوشیده و خشک نگهداری کنید تا از عوامل جوی محافظت شود.

نتیجه‌گیری

برداشت مکانیزه عدس با استفاده از مینی کمباین، راهکاری کارآمد برای افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها و تلفات است. دستیابی به بهترین نتیجه، مستلزم درک دقیق نحوه عملکرد دستگاه و توجه به نکات فنی کلیدی در مراحل آماده‌سازی، حین برداشت و پس از آن است. تنظیم دقیق پارامترهایی مانند ارتفاع برش، سرعت حرکت، تنظیمات چرخ و فلک، سیستم کوبش و سیستم تمیزکننده بر اساس شرایط خاص مزرعه و محصول، نقشی حیاتی در به حداکثر رساندن میزان برداشت و کیفیت دانه عدس ایفا می‌کند. همچنین، نگهداری صحیح و اصولی از مینی کمباین، تضمین‌کننده عملکرد مطمئن و طول عمر بالای این ماشین ارزشمند خواهد بود.

نقش "دمیرکو" در تسهیل خرید و فروش ماشین‌آلات صنعتی و کشاورزی

پیدا کردن مینی کمباین مناسب برای برداشت عدس یا هر نوع ماشین‌آلات صنعتی و کشاورزی دیگر، و همچنین فروش دستگاه‌های کارکرده، می‌تواند فرآیندی چالش‌برانگیز باشد. پلتفرم B2B دمیرکو (Damirco) با درک این نیاز، بستری تخصصی و امن را برای خریداران و فروشندگان ماشین‌آلات در سراسر ایران فراهم کرده است.

چگونه دمیرکو به شما کمک می‌کند؟

• برای خریداران: دمیرکو دسترسی به طیف گسترده‌ای از ماشین‌آلات نو و کارکرده، از جمله انواع مینی کمباین‌ها، از فروشندگان معتبر را ممکن می‌سازد. شما می‌توانید با مقایسه مشخصات فنی، قیمت‌ها و شرایط فروشندگان مختلف، بهترین گزینه متناسب با نیاز و بودجه خود را انتخاب کنید. اطلاعات فنی دقیق و امکان ارتباط مستقیم با فروشندگان، فرآیند خرید را شفاف و آسان می‌کند.

• برای فروشندگان: اگر قصد فروش مینی کمباین یا سایر تجهیزات صنعتی و کشاورزی خود را دارید، دمیرکو به شما امکان می‌دهد تا محصولات خود را به جامعه بزرگی از خریداران بالقوه معرفی کنید. با ثبت آگهی در دمیرکو، می‌توانید به سرعت مشتریان هدف خود را پیدا کرده و فرآیند فروش را با اطمینان بیشتری پیش ببرید.

دمیرکو با ایجاد یک بازار متمرکز، امن و کارآمد، به عنوان پلی ارتباطی میان فعالان صنعت و کشاورزی عمل کرده و به رونق کسب و کار آن‌ها کمک می‌کند. با استفاده از خدمات دمیرکو، می‌توانید با اطمینان خاطر بیشتری در دنیای خرید و فروش ماشین‌آلات صنعتی و کشاورزی گام بردارید.