مخزن تحت فشار

مخزن تحت فشار چیست ؟

منابع تحت فشار یا همان ممخازن تحت فشار ظروف یا فضاهایی که معمولا از جنس فولاد ساسخته شده هستند. که برای نگهداری مایعات و گازها در فشاری به غیر از فشار معمول در محیط مورد استفاده قرار میگیرند. لازم به ذکر است که این مخازن تحت فشار می‌توانند خطرناک باشند و همچنین حوادث مرگباری در تاریخ فعالیت و توسعه آنها رخ داده است.ساخت و کاربرد مخازن تحت فشار به وسیله ی مراکز مهندسی و با کمک قانون صورت میگیرد. از همین رو ، تعریف مخزن تحت فشار در کشورها متفاوت می‌باشد.

توجه کنید که ماده با کیفیت نامرغوب، فرآیندهای تولید نادرست، طراحی نا مناسب،بهره برداری پنگهداری غیراصولی باعث انفجارهای متعدد مخازن تحت فشار آسیب رسان و بیشتر کشنده در ارتباط با این مخازن می‌شد.

قطعات مخزن تحت فشار

پوسته (همان بدنه مخزن)

پوسته مخزن با جنس‌های متفاوتی چون: فولاد ضد زنگ ، کربن استیل ، پلاستیک ، آلمینیوم ، پلی اتیلن و غیره ساخته می‌شود

کلاهک مخزن

بخشی از مخزن به شکل منحنی است که در دو طرف مخزن قرار میگیرد

دریچه بازدید

این بخش برای بررسی،بازدید و تعمییرات می‌باشد.

لوله‌های مخزن تحت فشار

برای جابه جای و ورود و خروج استفاده می‌شود.

لوله ایستاده

لوله ای متصل شده کنار مخزن

نردبان

در مخازنی که ارتفاع بلندی دارند برای دسترسی بهتر به قسمت بالای مخزن.

پایه مخزن

بیشتر برای مخازنی که باید روی زمین نصب و قرار بگیرند.

خروجی هوا

برای خروج گازهای اضافی یا مواقع فشار زیاد

شیر اطمینان

در صورت افزایش فشار بیش از حد مورد استفاده قراره می‌گیرد

لوله تخلیه

برای خروج مواد اضافی  از مخزن

مخلوط کننده مخزن

در برخی از مخازن که نیاز به مخلوط کردن ماد درون آن دارند، یک همزن در قسمت فوقانی مخزن نصب می‌کنند.

انواع مخازن تحت فشار

اگر بخواهیم مخازن تحت فشار را دسته بندی کنیدم به طور کلی ۴ دسته مهم از آن‌ها وجود دارد:

 مخزن تحت فشار سنگین مایعات و گازها

یک بطری یا ظرف فلزی ساخته شده کاملا از جنس فولاد می‌باشد کاربرد آن در ذخیره مایعات و گازها برای فرآیند‌های صنعتی بیشتر است. تولید این مخزن تحت فشار ارزان می‌باشد اما سنگین است.

مخزن تحت فشار فولادی قوی

در اطراف مخزن داخلی فولادی یک لایه اضافی از فیبر کربن برای تقویت وجود دارد که بار را با فلز تقسیم می‌کند. درنتیجه قردت آن افزایش می‌یابد و وزن را کاهش می‌دهد. تولید این نوع مخزن نسبت به نوع۱ گران میباشد.

مخزن تحت فشار پر توان

یک ظرف کامپوزیتی از الیاف کربن، که داخل آن یک ظرف آلمینیومی‌یا فولادی قرار دارد.لایه خارجی فیبر کربن بار را می‌گیرد.با وجود فیبر کربن ،هزینه‌ها نسبت به نوع۲ بیشر است اما توان فشاری آن‌ها بیشتر می‌باشد.

مخزن تحت فشار سبک فیبر کربنی

این مخزن کاملا از فیبر کربن ساخته شده، همچنین بستر داخلی آن از پلاستیک پلی اتیلن است. ویژگی‌های این مخزن این است که وزن پایینی دارد و مقاومت آن تا حدود زیادی بال می‌باشد. این مخزن به دلیل حجم زیاد فیبر کربن، نسبتا گران است.

کاربرد مخازن تحت فشار

در ساخت مخازن تحت فشار ویژگی‌های متفاوتی به کار رفته با توجه فرآیندهای تولید مختلف و اهداف متفاوت، کاربرد مخازن تحت فشار هم متفاوت می‌باشد.

• ذخیره و نگهداری گاز در پالایشگاهی عظیم گازی
• تجهیزات گرمایشی
• ذخیره و نگهداری نفت و فرآورده‌های نفتی در پالایشگاه‌ها
• ذخیره و نگهداری و انجام واکنش‌های شیمیایی در
• پالایشگاه‌های پتروشیمی
• مورد استفاده در سیستم‌های خانگی و آبرسانی شهری
• مخازن آب و مخزن اکسیژن مصارف خصوصی این محصول محسوب می‌شود.

کاربردهای صنعتی مخازن تحت فشار

• نگهدارنده هوای فشرده
• ذخیره گازهایی چون: CNG، متان و غیره
• ذخیره گازهای مایعی چون: کلر، پروپان، بوتان، آمونیاک و LPG
• منبع ذخیره آب
• مخازن هیدرولیکی
• مخازن گاز مایع
• برج‌های تقطیر
• دیگ بخار
• مخازن راکتور‌های هسته ای
• مخازن هوای هواپیما
• بویلر

مخزن تحت فشار گاز مایع :

مخزنی است برای نگهداری و ذخیره گازمایع که اصطلاحا به آنها LNG هم گفته می‌شود.این نوع مخازن را می‌توان در سطح زمین قرار داد. در کارخانه‌های LNG سازی کاربرد داررد.

ویژگی این مخازن توانایی ذخیرسازی LNG در دمای پایین ۱۶۲ درجه سانی گراد است. اندازه این مخازن بسته به نوع استفاده متفاوت است.

برج‌های تقطیر صنعتی

بر اساس توزیع توزیع اجزای بین مایع و گاز،تقطیر یکی از متداولترین روش‌های جداسازی است. در حقیقت تقطیر به دلیل تفاوت در نقطه جوش،یکی روش‌های متداول جداسازی مواد از یکدیگر است.تقطیر یک فرآیند فیزیکی برای جداسازی اجسام با دمای جوش است.

برج تطیر شامل ۴بخش اصلی می‌شود:

• برج
• ربیویلر
• مخزن
• تجهیزات کمکی: شامل انواع سیتم کنترل،مبدل‌های حرارتی،پمپ‌ها و مخازن جمع آوری محصول

برج‌های تقطیرمورد استفاده در صنعت دو نوع کلی دارند:

۱.برج‌های سینی

۲.برج‌های بسته بندی شده

برج‌های سینی به ۴ دسته تقسیم می‌شوند:

۱.برج‌های سینی جت

۲.برج‌های سینی الک

۳.برج‌های سینی حبابدار

۴. برج‌های سینی سوپاپ

بویلر

بویلر منبع یا دیگی است که برای گرم کردن آب، به ویژه برای تامین آب گرم برخی از سیستم‌های گرمایش مرکزی تامین می‌شود.

سه نوع بویلر وجود دارد:

• بویلرهای معمولی
• بویلر‌های سیستم
• بویلرهای ترکیبی

هرکدام موافقان و مخالفان خود را دارند و این شما هستید که باید مراقب باشید تا دریابید کدام یک برای خانه شما بهتر کار می‌کند. برخی از مشکلاتی که کاربران با آن روبرو شده اند شامل افت فشار قابل توجه آب و یا اتمام آب گرم است. هنگامی‌که مورد دوم اتفاق می‌افتد ، مردم باید منتظر بمانند تا بیشتر گرم شود.

در دیگ‌های بخار مخزن مخزنی وجود دارد که سطح گرمای بیشتری دارند و بنابراین آب را برای مدت طولانی تری گرم نگه می‌دارند. همچنین برای گرم کردن آب با استفاده از مخزن در دیگهای بخار مخزن زمان کمتری لازم است و بنابراین در نهایت انرژی صرفه جویی می‌شود.

تا به حال به این فکر کرده اید که فشار آب منزلتان از کجا تامین می شود؟ شاید تصور کنید که فشار آب مستقیما از مخزن اصلی شهر تامین می شود. اما در بسیاری از موارد، قهرمان پنهانی دیگری در این میان وجود دارد: مخزن تحت فشار. این مخزن بی صدا، نقشی حیاتی در تامین فشار آب و بهبود عملکرد سیستم آبرسانی ایفا می کند.

دنیای پرفشار مخازن: درک مفهوم فشار

فشار را می توان به عنوان نیروی وارده بر واحد سطح تعریف کرد. در سیستم های آبرسانی، فشار آب، نیرویی است که آب را به جریان در می آورد و باعث می شود که با شدت از شیر خارج شود.

مخزن تحت فشار: مخزنی برای مهار نیرو

مخزن تحت فشار، مخزن استوانه ای شکل و محکمی است که درون آن از دو بخش مجزا تشکیل شده است. یک بخش حاوی هوا با فشار بالا و بخش دیگر حاوی آب است. این دو بخش توسط یک تیوپ لاستیکی یا دیافراگم از یکدیگر جدا می شوند. هوای تحت فشار درون مخزن، نیرویی را به آب وارد می کند و باعث می شود که آب همواره تحت فشار باقی بماند.

کاربردهای متنوع مخزن تحت فشار

مخزن تحت فشار فراتر از تامین فشار آب خانگی کاربرد دارد. این مخازن در صنایع مختلفی همچون:

• صنایع غذایی
• صنایع دارویی
• صنایع شیمیایی
• آتش نشانی
• سیستم های تهویه مطبوع

به کار گرفته می شوند. در این صنایع، از مخازن تحت فشار برای نگهداری و انتقال سیالات تحت فشار، جبران افت فشار ناگهانی و بهبود عملکرد سیستم استفاده می شود.

درون یک مخزن تحت فشار چه می گذرد؟

مخزن تحت فشار سیستمی ساده اما کارآمد دارد که شامل اجزای زیر می شود:

راز تفکیک هوا و آب: نقش دیافراگم یا تیوپ

همانطور که گفته شد، درون مخزن تحت فشار دو بخش مجزا وجود دارد که توسط یک تیوپ لاستیکی یا دیافراگم از یکدیگر جدا می شوند. این تیوپ یا دیافراگم نقش مهمی در تفکیک هوا و آب دارد و مانع از مخلوط شدن آنها می شود.

تنظیم فشار به میزان دلخواه: اهمیت شیر هوا

شیر هوا از دیگر اجزای مهم مخزن تحت فشار است. این شیر وظیفه دارد که هوای اضافی را از داخل مخزن خارج کند و فشار آب را به میزان دلخواه تنظیم کند.

مخزن تحت فشار مناسب خود را انتخاب کنید

انتخاب مخزن تحت فشار مناسب به عوامل مختلفی از جمله: حجم مصرفی آب و فضای مورد نظر برای نصب مخزن و بودجه بستگی دارد.

در نظر گرفتن حجم مصرفی آب: انتخاب متناسب با نیاز 

اولین قدم در انتخاب مخزن تحت فشار، تعیین حجم مصرفی آب است. برای این کار می توانید به طور تقریبی، میزان مصرف آب روزانه خود را بر اساس تعداد افراد خانواده و الگوی مصرفتان تخمین بزنید. به طور کلی، برای مصارف خانگی، مخازن تحت فشار با ظرفیت 100 تا 500 لیتر مناسب هستند.

توجه به جنس و کیفیت بدنه: دوام و ایمنی حرف اول را می زنند

مخزن تحت فشار باید از جنس مرغوب و با کیفیتی باشد تا در برابر فشار و خوردگی مقاوم باشد. مخازن فولادی و گالوانیزه رایج ترین نوع مخازن تحت فشار هستند.

برند معتبر و خدمات پس از فروش: اطمینان خاطر در بلند مدت

همیشه سعی کنید مخزن تحت فشار را از برندهای معتبر و شناخته شده خریداری کنید. این کار به شما اطمینان می دهد که از محصولی با کیفیت و دارای خدمات پس از فروش مناسب بهره مند می شوید.

نگهداری درست، عمر طولانی: راز ماندگاری مخزن تحت فشار 

مخزن تحت فشار با نگهداری صحیح می تواند عمر طولانی داشته باشد و سالها بدون مشکل کار کند. برای نگهداری درست از مخزن تحت فشار باید به نکات زیر توجه کنید:

بازرسی دوره ای: پیشگیری بهتر از درمان 

به طور مرتب، مخزن تحت فشار خود را از نظر ظاهری و عملکردی بررسی کنید. نشتی، زنگ زدگی و هرگونه ایراد ظاهری را به دقت چک کنید.

تخلیه دوره ای آب و هوا: حفظ کارایی و جلوگیری از رسوب 

هر چند ماه یک بار، آب و هوای داخل مخزن تحت فشار را تخلیه کنید. این کار به جلوگیری از رسوب و خوردگی در داخل مخزن کمک می کند.

نکات ایمنی را جدی بگیرید: اول ایمنی، بعد هر چیز 

هنگام کار با مخزن تحت فشار، نکات ایمنی را به دقت رعایت کنید. از باز کردن درب مخزن در زمانی که تحت فشار است خودداری کنید. همچنین، از دستکاری و ضربه زدن به بدنه مخزن پرهیز کنید.

سوالات متداول 

1. آیا می توان از مخزن تحت فشار برای ذخیره سازی مواد دیگر به غیر از آب استفاده کرد؟

بله، در برخی موارد می توان از مخزن تحت فشار برای ذخیره سازی مواد دیگر مانند مایعات رقیق و غلیظ، گازها و ... استفاده کرد. البته باید به نوع مخزن، جنس بدنه و فشار قابل تحمل آن توجه کرد.

2. عمر مفید مخزن تحت فشار چقدر است؟

عمر مفید مخزن تحت فشار به عوامل مختلفی مانند جنس بدنه، کیفیت ساخت، نحوه نگهداری و ... بستگی دارد. به طور کلی، مخازن تحت فشار با کیفیت خوب می توانند تا 10 سال یا بیشتر عمر کنند.

4. نصب و راه اندازی مخزن تحت فشار چگونه انجام می شود؟

نصب و راه اندازی مخزن تحت فشار باید توسط یک فرد متخصص انجام شود. این کار نیاز به دانش فنی و ابزارهای خاص دارد.

5. قیمت مخزن تحت فشار چقدر است؟

قیمت مخزن تحت فشار به عوامل مختلفی مانند حجم، جنس بدنه، برند و ... بستگی دارد. به طور کلی، قیمت مخازن تحت فشار خانگی از حدود 500 هزار تومان تا چند میلیون تومان متغیر است.

امیدواریم این مقاله اطلاعات مفیدی در مورد مخزن تحت فشار در اختیار شما قرار داده باشد.

توجه: این مقاله فقط برای اطلاع رسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره تخصصی تلقی شود. برای انتخاب و نصب مخزن تحت فشار، حتما با یک متخصص مشورت کنید.