دستگاه پرس ضربه ای

نحوه عملکرد دستگاه پرس ضربه ای: سفری از تنظیمات تا شکل‌دهی نهایی

دستگاه پرس ضربه ای، همچون مشتزن ماهری در دنیای فلز، با ضربات قدرتمند خود، ورق‌های فلزی را به اشکال و طرح‌های دلخواه تبدیل می‌کند. در این مقاله، سفری را به دنیای درون این دستگاه شگفت‌انگیز آغاز می‌کنیم و گام به گام، نحوه عملکرد آن را شرح می‌دهیم.

1. تنظیمات اولیه:

اولین قدم در کار با دستگاه پرس ضربه ای، تنظیمات اولیه آن است. این تنظیمات شامل موارد زیر می‌شود:

• تنظیم ارتفاع قوچ: ارتفاع قوچ باید به گونه‌ای تنظیم شود که فاصله آن تا قالب، مطابق با ضخامت ورق فلزی و نوع عملیات شکل‌دهی باشد.

• تنظیم سرعت ضربه: سرعت ضربه باید با توجه به جنس ورق فلزی و نوع عملیات شکل‌دهی تنظیم شود.

• تنظیم موقعیت قالب: قالب باید به طور دقیق و محکم بر روی میز کار دستگاه نصب شود و موقعیت آن به گونه‌ای تنظیم شود که ورق فلزی در محل صحیح قرار بگیرد.

• تنظیم گیره‌های نگهدارنده: گیره‌های نگهدارنده باید به طور محکم ورق فلزی را در جای خود ثابت نگه دارند تا در هنگام ضربه زدن، جابجا نشود.

2. قرارگیری ورق فلزی:

پس از انجام تنظیمات اولیه، نوبت به قرارگیری ورق فلزی بر روی میز کار دستگاه می‌رسد. ورق فلزی باید به طور دقیق و صاف در محل صحیح قرار گرفته و توسط گیره‌های نگهدارنده ثابت شود.

3. حرکت قوچ:

با فشردن دکمه استارت، قوچ دستگاه به حرکت در می‌آید و با ضربه‌ای قدرتمند به قالب برخورد می‌کند. نیروی این ضربه از طریق قالب به ورق فلزی منتقل شده و آن را شکل می‌دهد.

4. انواع عملیات شکل‌دهی:

دستگاه پرس ضربه ای می‌تواند عملیات مختلفی را روی ورق‌های فلزی انجام دهد. از جمله مهم‌ترین این عملیات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• برش: در این عملیات، ورق فلزی به شکل دلخواه برش داده می‌شود.

• سوراخ‌کاری: در این عملیات، سوراخ‌هایی با قطر و ابعاد مختلف در ورق فلزی ایجاد می‌شود.

• خم کردن: در این عملیات، ورق فلزی به زاویه دلخواه خم می‌شود.

• کشش عمیق: در این عملیات، ورق فلزی به شکل‌های پیچیده و عمیق کشیده می‌شود.

5. عوامل موثر بر کیفیت قطعات تولیدی:

کیفیت قطعات تولیدی توسط دستگاه پرس ضربه ای، به عوامل مختلفی از جمله موارد زیر بستگی دارد:

• دقت تنظیمات دستگاه: تنظیمات دقیق دستگاه، از جمله ارتفاع قوچ، سرعت ضربه و موقعیت قالب، نقش مهمی در کیفیت قطعات تولیدی دارند.

• کیفیت قالب: استفاده از قالب‌های باکیفیت و دقیق، از عوامل مهم در تولید قطعات با کیفیت بالا است.

• کیفیت ورق فلزی: جنس، ضخامت و صافی ورق فلزی نیز در کیفیت قطعات تولیدی تاثیرگذار است.

6. نکات ایمنی:

کار با دستگاه پرس ضربه ای، به دلیل وجود قطعات متحرک و پرس قدرتمند، خطرات خاص خود را دارد. لذا رعایت نکات ایمنی در هنگام کار با این دستگاه، از اهمیت بالایی برخوردار است. از جمله مهم‌ترین این نکات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده از لباس و تجهیزات ایمنی مناسب: در هنگام کار با دستگاه پرس ضربه ای، باید از لباس و تجهیزات ایمنی مانند دستکش، عینک و ماسک استفاده کرد.

• عدم قرار دادن دست‌ها در محل حرکت قوچ و قالب: در هنگام کار با دستگاه، باید از قرار دادن دست‌ها در محل حرکت قوچ و قالب خودداری کرد.

• استفاده از گیره‌های نگهدارنده مناسب: برای ثابت نگه داشتن ورق فلزی در هنگام ضربه زدن، باید از گیره‌های نگهدارنده مناسب استفاده کرد.

• عدم اضافه بارگذاری به دستگاه: هرگز نباید دستگاه را بیش از ظرفیت خود بارگذاری کرد.

• انجام بازرسی‌های دوره‌ای: دستگاه پرس ضربه ای باید به طور دوره‌ای توسط افراد متخصص بازرسی و سرویس شود.

مزایای استفاده از دستگاه پرس ضربه ای

استفاده از دستگاه پرس ضربه ای، مزایای متعددی به همراه دارد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرعت و دقت بالا در شکل‌دهی قطعات فلزی: دستگاه‌های پرس ضربه ای، به خصوص نوع هیدرولیک و پنوماتیکی آنها، از سرعت و دقت بالایی در شکل‌دهی قطعات فلزی برخوردار هستند. این امر باعث می‌شود تا فرآیند تولید قطعات فلزی به سرعت و به طور دقیق انجام شود و از هدر رفتن زمان و مواد اولیه جلوگیری شود.

• نیروی زیاد برای کار با ورق‌های ضخیم و سخت: دستگاه‌های پرس ضربه ای، به خصوص نوع هیدرولیک آنها، قادرند نیروی بسیار زیادی را برای ضربه زدن به قالب ایجاد کنند. این امر باعث می‌شود تا بتوان از این دستگاه‌ها برای کار با ورق‌های ضخیم و سخت استفاده کرد.

• انعطاف‌پذیری بالا در انجام انواع عملیات شکل‌دهی: دستگاه‌های پرس ضربه ای را می‌توان برای انجام انواع مختلف عملیات شکل‌دهی مانند برش، سوراخ‌کاری، خم کردن، کشش عمیق و … استفاده کرد. این امر باعث می‌شود تا از این دستگاه‌ها به عنوان یک ابزار چند منظوره در کارگاه‌های صنعتی استفاده کرد.

• صرفه‌جویی در زمان و هزینه تولید: استفاده از دستگاه پرس ضربه ای، باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه تولید می‌شود. سرعت و دقت بالای این دستگاه، باعث می‌شود تا فرآیند تولید قطعات فلزی به سرعت و به طور دقیق انجام شود و از هدر رفتن زمان و مواد اولیه جلوگیری شود. همچنین، انعطاف‌پذیری بالای این دستگاه، باعث می‌شود تا از نیاز به دستگاه‌های جداگانه برای انجام عملیات مختلف شکل‌دهی کاسته شود و این امر نیز به نوبه خود باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود.

• ایمنی بالای دستگاه در صورت رعایت نکات ایمنی: دستگاه‌های پرس ضربه ای، در صورت رعایت نکات ایمنی، دستگاه‌هایی ایمن هستند. وجود حفاظ‌های مناسب، کلیدهای اضطراری و سیستم‌های هشدار دهنده، از جمله عواملی هستند که ایمنی کار با این دستگاه را افزایش می‌دهند.

کاربردهای دستگاه پرس ضربه ای در صنایع مختلف

دستگاه پرس ضربه ای، کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد. از جمله مهم‌ترین این کاربردها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صنعت قطعه‌سازی فلزی: در صنعت قطعه‌سازی فلزی، از دستگاه پرس ضربه ای برای تولید انواع قطعات فلزی مانند پیچ و مهره، بلبرینگ، قطعات موتور و … استفاده می‌شود.

• صنعت خودرو سازی: در صنعت خودرو سازی، از دستگاه پرس ضربه ای برای تولید انواع قطعات بدنه خودرو مانند شاسی، کاپوت، صندوق عقب و گلگیر استفاده می‌شود.

• صنعت لوازم خانگی: در صنعت لوازم خانگی، از دستگاه پرس ضربه ای برای تولید انواع قطعات لوازم خانگی مانند بدنه یخچال، ماشین لباسشویی، اجاق گاز و … استفاده می‌شود.

• صنعت ساختمان: در صنعت ساختمان، از دستگاه پرس ضربه ای برای تولید انواع قطعات فلزی مانند نبشی، ناودانی، تیرآهن و … استفاده می‌شود.

• صنایع هوافضا و غیره: در صنایع هوافضا و سایر صنایع پیشرفته، از دستگاه پرس ضربه ای برای تولید قطعات فلزی با دقت بالا و ظرافت خاص استفاده می‌شود.

نکات مهم در انتخاب دستگاه پرس ضربه ای

انتخاب دستگاه پرس ضربه ای مناسب، از اهمیت بالایی برخوردار است. در هنگام انتخاب این دستگاه، باید به نکات زیر توجه کرد:

• تناسب ظرفیت دستگاه با نیاز شما (نیروی ضربه، ابعاد قطعه): باید دستگاهی را انتخاب کنید که ظرفیت آن با نیاز شما متناسب باشد. ظرفیت دستگاه با توجه به نیروی ضربه و ابعاد قطعه کار تعیین می‌شود.

• سیستم انتقال نیرو (مکانیکی، هیدرولیک یا پنوماتیکی): انتخاب نوع سیستم انتقال نیرو، به نوع عملیات شکل‌دهی و نیاز شما بستگی دارد. سیستم‌های مکانیکی ساده و ارزان قیمت هستند، اما سرعت و دقت پایینی دارند. سیستم‌های هیدرولیک سرعت و دقت بالایی دارند و می‌توانند نیروی زیادی را برای ضربه زدن به قالب ایجاد کنند. سیستم‌های پنوماتیکی سرعت و دقت بالایی دارند و می‌توانند به راحتی کنترل شوند.

• سرعت ضربه و تعداد ضربات در دقیقه: سرعت ضربه و تعداد ضربات در دقیقه، از فاکتورهای مهم در انتخاب دستگاه پرس ضربه ای هستند. سرعت ضربه باید با نوع عملیات شکل‌دهی و جنس قطعه کار متناسب باشد. تعداد ضربات در دقیقه نیز باید به گونه‌ای باشد که نیاز تولید شما را به طور کامل برآورده کند.