چگونه با دستگاه چاپ فلکسو حرفه‌ای کار کنیم؟ آموزش گام‌به‌گام

چاپ فلکسوگرافی به دلیل انعطاف‌پذیری، سرعت بالا، و توانایی چاپ بر روی طیف وسیعی از سوبستراها، به یکی از پرکاربردترین روش‌های چاپ در صنعت بسته‌بندی تبدیل شده است. از لیبل‌ها و فیلم‌های پلاستیکی گرفته تا کارتن و جعبه، ردپای چاپ فلکسو را می‌توان در هر گوشه از بازار مشاهده کرد. با این حال، کار حرفه‌ای با دستگاه چاپ فلکسو، فراتر از آشنایی با دکمه‌ها و کلیدهاست. این فرآیند نیازمند دانش فنی عمیق، دقت بالا، و رعایت جزئیات است تا بتوان به کیفیتی پایدار و اقتصادی دست یافت. این مقاله، راهنمایی جامع و گام‌به‌گام برای تبدیل شدن به یک اپراتور حرفه‌ای چاپ فلکسو را ارائه می‌دهد.

۱. آشنایی با اصول و اجزای کلیدی دستگاه چاپ فلکسو

پیش از شروع کار عملی، درک ساختار و عملکرد اجزای اصلی دستگاه فلکسو از اهمیت بالایی برخوردار است. یک دستگاه چاپ فلکسو معمولاً از بخش‌های زیر تشکیل شده است:

• واحد بازکننده: محل قرارگیری رول سوبسترا (مواد چاپی) و کنترل کشش اولیه آن.
• واحدهای چاپ: هر واحد چاپ مسئول انتقال یک رنگ خاص به سوبسترا است. این واحدها شامل غلتک آنیلوکس، تیغه داکتر، غلتک کلیشه و غلتک ایمپرشن هستند.
• غلتک آنیلوکس: غلتکی سرامیکی یا کرومی با سلول‌های کوچک حکاکی شده که وظیفه اندازه‌گیری و انتقال دقیق حجم مشخصی از جوهر به کلیشه را بر عهده دارد.
• تیغه داکتر: تیغه‌ای فلزی یا پلیمری که جوهر اضافی را از سطح غلتک آنیلوکس پاک می‌کند تا تنها جوهر درون سلول‌ها باقی بماند.
• سیلندر کلیشه: غلتکی که کلیشه فتوپلیمری بر روی آن نصب می‌شود و تصویر را به سوبسترا منتقل می‌کند.
• سیلندر ایمپرشن: غلتکی که فشار لازم را از پشت سوبسترا تأمین می‌کند تا جوهر از کلیشه به سوبسترا منتقل شود.
• سیستم خشک‌کن: شامل خشک‌کن‌های هوای گرم، UV یا IR برای خشک کردن جوهر بلافاصله پس از چاپ.
• واحد جمع‌کننده: محل جمع‌آوری رول مواد چاپی پس از اتمام فرآیند.

داده‌های فنی کلیدی در دستگاه چاپ فلکسو

۲. مراحل گام‌به‌گام کار با دستگاه چاپ فلکسو

فرآیند کار با دستگاه چاپ فلکسو را می‌توان به چند مرحله اصلی تقسیم کرد که هر یک نیازمند دقت و رعایت استانداردهای خاص خود است.

مرحله پیش‌تولید و آماده‌سازی طرح

این مرحله اساس یک چاپ با کیفیت است و هرگونه اشتباه در آن، مستقیماً بر نتیجه نهایی تأثیر می‌گذارد.

• آماده‌سازی فایل گرافیکی: طراح گرافیک باید فایل را متناسب با الزامات چاپ فلکسو آماده کند. این شامل تبدیل مد رنگی به CMYK، تنظیم "گین نقطه" (Dot Gain) و "تراپینگ"  برای جلوگیری از عدم هم‌ترازی رنگ‌ها، و رزولوشن بالای تصاویر است.
• ایجاد کلیشه‌های چاپ: پس از تأیید نهایی طرح، کلیشه‌های فتوپلیمری برای هر رنگ به صورت مجزا ساخته می‌شوند. این کلیشه‌ها دارای برجستگی‌هایی هستند که طرح چاپی را به سوبسترا منتقل می‌کنند. کیفیت ساخت کلیشه (ابعاد، سختی و یکنواختی) حیاتی است.

مرحله آماده‌سازی و تنظیم دستگاه 

این مرحله شامل آماده‌سازی فیزیکی دستگاه برای شروع فرآیند چاپ است.

• بازرسی و تمیزکاری اولیه: قبل از هر چاپ، دستگاه باید کاملاً تمیز باشد. ذرات خشک شده جوهر یا گرد و غبار می‌توانند به کیفیت چاپ آسیب بزنند. بررسی غلتک‌ها، تیغه‌های داکتر و نازل‌های خشک‌کن ضروری است.
• نصب کلیشه‌ها: کلیشه‌ها باید با نهایت دقت و بدون حباب هوا بر روی سیلندرهای کلیشه نصب شوند. سیستم‌های ثبت مانند دوربین‌های چشمی یا لیزری برای اطمینان از هم‌ترازی دقیق کلیشه‌ها و جلوگیری از عدم تطابق رنگ استفاده می‌شوند.
• آماده‌سازی جوهر: جوهر مناسب با نوع سوبسترا و خشک‌کن دستگاه انتخاب می‌شود (پایه آب، پایه حلال، یا UV). ویسکوزیته (غلظت) جوهر باید با استفاده از ویسکومتر کنترل شود و در صورت نیاز با حلال یا رقیق‌کننده تنظیم گردد. جوهر در مخازن مربوطه ریخته می‌شود.
• بارگذاری سوبسترا: رول سوبسترا با دقت بر روی واحد بازکننده قرار گرفته و مسیر خود را از طریق واحدهای چاپ و خشک‌کن تا واحد جمع‌کننده طی می‌کند. تنظیم کشش وب (Web Tension) بسیار مهم است تا سوبسترا نه خیلی شل باشد که باعث چروک شود و نه خیلی محکم که به آن آسیب برساند.

مرحله کالیبراسیون و چاپ آزمایشی

این مرحله تعیین‌کننده کیفیت نهایی چاپ است.

• تنظیم فشار چاپ: تنظیم صحیح فشار بین سیلندر کلیشه و سیلندر ایمپرشن اهمیت زیادی دارد. فشار بیش از حد باعث "له شدگی" نقطه و کاهش کیفیت تصویر می‌شود، در حالی که فشار کم باعث عدم انتقال کامل جوهر می‌گردد.
• تنظیم سیستم خشک‌کن: دمای خشک‌کن‌ها و سرعت هوا باید بر اساس نوع جوهر و سوبسترا تنظیم شود تا جوهر بلافاصله پس از چاپ خشک شود اما سوبسترا آسیب نبیند.
• چاپ آزمایشی: چندین نمونه چاپ آزمایشی گرفته می‌شود. این نمونه‌ها به دقت برای بررسی "رجیستر" (هم‌ترازی رنگ‌ها)، "چگالی رنگ"، و کیفیت کلی چاپ (مانند لکه‌ها، خطوط، نقاط از دست رفته) مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. هرگونه نقص باید با تنظیمات جزئی برطرف شود تا به نتیجه مطلوب برسیم.

اجرای چاپ اصلی

پس از تأیید کیفیت نمونه‌های آزمایشی، فرآیند چاپ اصلی آغاز می‌شود.

• نظارت مداوم: در طول چاپ، اپراتور باید به طور مداوم کیفیت چاپ را از طریق مانیتورهای کنترل کیفیت و بررسی‌های چشمی نمونه‌ها نظارت کند. هرگونه انحراف از استاندارد باید بلافاصله شناسایی و اصلاح شود.
• حفظ پایداری فرآیند: کنترل ویسکوزیته جوهر، دمای محیط، و کشش وب در طول فرآیند چاپ برای حفظ کیفیت یکنواخت ضروری است.

فرآیندهای پس از چاپ و نگهداری

پایان فرآیند چاپ به معنای پایان کار نیست.

• بازرسی نهایی و بسته‌بندی: رول‌های چاپی باید از نظر کیفیت نهایی، متراژ و بسته‌بندی صحیح بازرسی شوند.
• تمیزکاری دستگاه: پس از اتمام چاپ، تمام واحدهای جوهر، غلتک‌ها، تیغه‌های داکتر و کلیشه‌ها باید فوراً و به طور کامل تمیز شوند تا از خشک شدن جوهر و آسیب به قطعات جلوگیری شود. این کار به حفظ عملکرد صحیح دستگاه و افزایش طول عمر آن کمک می‌کند.
• نگهداری پیشگیرانه: انجام بازرسی‌های دوره‌ای و نگهداری پیشگیرانه مطابق با دستورالعمل‌های سازنده، از جمله روغن‌کاری، تعویض قطعات فرسوده، و بررسی سیستم‌های الکترونیکی، برای اطمینان از عملکرد بهینه و جلوگیری از خرابی‌های ناگهانی ضروری است.

۳. نکات مهم برای تبدیل شدن به یک اپراتور حرفه‌ای

• آموزش و تجربه: هیچ چیز جایگزین آموزش‌های تخصصی و تجربه عملی در کار با دستگاه‌های فلکسو نمی‌شود. شرکت در دوره‌های آموزشی و کار تحت نظر اپراتورهای باتجربه، کلید موفقیت است.
• رعایت نکات ایمنی: دستگاه‌های صنعتی می‌توانند خطرناک باشند. همیشه از تجهیزات حفاظت فردی (PPE) مناسب مانند دستکش، عینک ایمنی و محافظ گوش استفاده کنید و به دستورالعمل‌های ایمنی دستگاه پایبند باشید.
• کنترل کیفیت مداوم: استفاده از ابزارهای اندازه‌گیری مانند دانسیتومتر، طیف‌سنج و میکروسکوپ برای بررسی جزئیات چاپ، برای اطمینان از کیفیت ثابت و مطابق با استانداردهای مشتری ضروری است.
• رفع عیب: آشنایی با مشکلات رایج چاپ فلکسو (مانند خط افتادگی، لکه‌ها، رنگ پریدگی، شبح‌گونگی) و راه‌حل‌های مؤثر برای هر یک، از مهارت‌های اساسی یک اپراتور حرفه‌ای است.

۴. چگونه دمیرکو به شما در صنعت چاپ کمک می‌کند؟

پلتفرم دمیرکو (Damirco) به عنوان یک واسطه حرفه‌ای در صنعت ماشین‌آلات صنعتی، نقشی کلیدی در تسهیل خرید و فروش انواع تجهیزات صنعتی ایفا می‌کند. برای فعالان در حوزه چاپ فلکسو، دمیرکو می‌تواند مزایای زیر را فراهم آورد:

• برای خریداران: دسترسی به طیف گسترده‌ای از دستگاه‌های چاپ فلکسو (نو و دست دوم) از برندهای مختلف با مشخصات فنی متنوع. امکان مقایسه قیمت‌ها و ویژگی‌ها، و برقراری ارتباط مستقیم با فروشندگان معتبر، فرآیند خرید را شفاف‌تر و کارآمدتر می‌سازد. از دستگاه‌های فلکسوگرافی رول به رول گرفته تا دستگاه‌های چاپ فلکسو برای کارتن‌سازی، تمامی نیازها قابل پوشش است.
• برای فروشندگان: بستری قدرتمند برای نمایش ماشین‌آلات چاپ فلکسو خود به مخاطبین گسترده و هدفمند. دمیرکو با تسهیل فرآیند آگهی‌گذاری و ایجاد ارتباط با خریداران جدی، به فروش سریع‌تر و مؤثرتر دستگاه‌ها کمک می‌کند و به فروشندگان اجازه می‌دهد تا با اطمینان خاطر، بازار هدف خود را بیابند. این پلتفرم به آنها کمک می‌کند تا دستگاه‌های مازاد یا تولیدی خود را به شرکت‌ها و کارخانه‌هایی که به دنبال گسترش یا نوسازی خطوط تولید خود هستند، عرضه کنند.

با اتکا به دانش فنی و ابزارهای پیشرفته‌ای که دمیرکو ارائه می‌دهد، هم خریداران و هم فروشندگان می‌توانند با اطمینان خاطر و بهره‌وری بالا، نیازهای خود در بازار ماشین‌آلات چاپ فلکسو را برآورده سازند. این بستر، تضمین‌کننده معاملات شفاف و مؤثر در دنیای پیچیده ماشین‌آلات صنعتی است.