هزینه اجرای طرح اصالت دارو: بررسی کامل هزینه‌ها برای شرکت‌های دارویی

طرح ردیابی، رهگیری و کنترل اصالت فرآورده‌های سلامت‌محور، موسوم به طرح اصالت دارو یا TTAC، یکی از مهم‌ترین پروژه‌های ملی در حوزه بهداشت و درمان است که با هدف مقابله با قاچاق، جلوگیری از توزیع داروهای تقلبی و نظارت دقیق بر زنجیره تأمین دارو به اجرا درآمده است. پیاده‌سازی این طرح برای تمام شرکت‌های دارویی الزامی است و مستلزم سرمایه‌گذاری قابل توجهی در زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری است. درک دقیق اجزای تشکیل‌دهنده هزینه اجرای طرح اصالت دارو برای مدیران شرکت‌ها جهت بودجه‌بندی صحیح و انتخاب راهکار بهینه، امری حیاتی است. این مقاله به بررسی جامع و تفصیلی این هزینه‌ها می‌پردازد. در این مقاله به بررسی موارد زیر خواهیم پرداخت: هزینه‌های اصلی سخت‌افزاری شامل چاپگر، دوربین و کنترلر هزینه‌های نرم‌افزاری برای مدیریت خط و ارتباط با سامانه TTAC هزینه‌های عملیاتی و جاری مانند مواد مصرفی و نیروی انسانی عوامل کلیدی تأثیرگذار بر هزینه اجرای طرح اصالت دارو نکات مهم در انتخاب تأمین‌کننده و راهکار مناسب

اجزای اصلی تشکیل‌دهنده هزینه اجرای طرح اصالت دارو

هزینه کلی پیاده‌سازی این طرح به چندین بخش اصلی تقسیم می‌شود که هر یک سهم مشخصی از بودجه کل را به خود اختصاص می‌دهند. عدم توجه به هر یک از این بخش‌ها می‌تواند منجر به برآوردهای نادرست و بروز مشکلات در حین اجرای پروژه شود.

۱. هزینه‌های سخت‌افزاری

این بخش ملموس‌ترین و معمولاً بزرگترین بخش از سرمایه‌گذاری اولیه را تشکیل می‌دهد. تجهیزات سخت‌افزاری باید قادر باشند کدهای دوبعدی حاوی شناسه اصالت را با سرعت و دقت بالا بر روی بسته‌بندی‌های مختلف چاپ کرده و سپس آن را قرائت و تأیید کنند. چاپگرهای صنعتی: انتخاب نوع چاپگر به جنس بسته‌بندی، سرعت خط تولید و بودجه بستگی دارد. دو فناوری اصلی در این حوزه عبارتند از: چاپگرهای حرارتی جوهرافشان (TIJ): این چاپگرها برای چاپ بر روی سطوح جاذب مانند جعبه‌های مقوایی بسیار مناسب هستند. هزینه اولیه آن‌ها نسبتاً پایین است، اما هزینه مواد مصرفی (کارتریج جوهر) به صورت جاری وجود دارد. کیفیت چاپ آن‌ها برای کدهای دوبعدی بسیار بالاست. چاپگرهای لیزری: این دستگاه‌ها با حک کردن کد بر روی سطح، چاپی دائمی و باکیفیت ایجاد می‌کنند. هزینه اولیه آن‌ها به مراتب بالاتر از چاپگرهای TIJ است، اما تقریباً هیچ هزینه مواد مصرفی ندارند و برای چاپ روی سطوح مختلفی مانند پلاستیک، فلز و شیشه مناسب هستند. هزینه اجرای طرح اصالت دارو با انتخاب چاپگر لیزری در ابتدا بالاتر خواهد بود اما در بلندمدت می‌تواند اقتصادی‌تر باشد. دوربین‌های پردازش تصویر: پس از چاپ کد، یک دوربین هوشمند وظیفه قرائت و اعتبارسنجی آن را بر عهده دارد. این دوربین‌ها باید کیفیت کد چاپ‌شده (بر اساس استانداردهای ISO) را بررسی کرده و اطلاعات آن را برای ثبت در سیستم ارسال کنند. قیمت این دوربین‌ها به رزولوشن، سرعت پردازش و قابلیت‌های نرم‌افزاری آن‌ها بستگی دارد. کنترلر و سیستم‌های PLC: این بخش به عنوان مغز متفکر سیستم عمل می‌کند و وظیفه هماهنگی بین چاپگر، دوربین، نوار نقاله و سیستم ریجکت (جداکننده محصولات معیوب) را بر عهده دارد. یکپارچه‌سازی صحیح این بخش با خط تولید موجود بسیار حیاتی است. تجهیزات جانبی: مواردی مانند نوار نقاله، سیستم‌های جداکننده برای حذف خودکار محصولات با کد نامعتبر، انکودر برای همگام‌سازی سرعت و سیستم‌های روشنایی مناسب برای دوربین، بخش دیگری از هزینه‌های سخت‌افزاری را تشکیل می‌دهند.

۲. هزینه‌های نرم‌افزاری

نرم‌افزار قلب تپنده سیستم اصالت دارو است و وظیفه مدیریت داده‌ها، تولید شناسه‌های منحصربه‌فرد و ارتباط با سامانه مرکزی سازمان غذا و دارو را بر عهده دارد. این هزینه‌ها شامل لایسنس، نصب و یکپارچه‌سازی است. نرم‌افزار سطح خط (L2 - Line Level): این نرم‌افزار مستقیماً بر روی کنترلر خط نصب شده و وظیفه مدیریت عملیات چاپ و بازخوانی کدها برای یک خط تولید مشخص را دارد. نرم‌افزار سطح سایت (L3 - Site/Plant Level): این نرم‌افزار داده‌های تمام خطوط تولید در یک کارخانه را تجمیع کرده، مدیریت شماره سریال‌ها را انجام می‌دهد و گزارش‌های مدیریتی تولید می‌کند. نرم‌افزار ارتباط با سامانه TTAC (L4): مهم‌ترین بخش نرم‌افزاری که وظیفه ارسال اطلاعات کدهای تولیدشده به سامانه مرکزی و دریافت تأییدیه‌ها را بر عهده دارد. این نرم‌افزار باید کاملاً با پروتکل‌های سازمان غذا و دارو سازگار باشد. بخش قابل توجهی از هزینه اجرای طرح اصالت دارو به توسعه و پشتیبانی این لایه نرم‌افزاری اختصاص می‌یابد.

۳. هزینه‌های عملیاتی و جاری

علاوه بر سرمایه‌گذاری اولیه، اجرای طرح اصالت دارو هزینه‌های مستمری را نیز به شرکت تحمیل می‌کند که باید در محاسبات لحاظ شوند. مواد مصرفی: برای چاپگرهای جوهرافشان، هزینه کارتریج جوهر یک هزینه جاری و قابل توجه است. همچنین در صورت استفاده از لیبل، هزینه خرید برچسب و ریبون نیز به این بخش اضافه می‌شود. نیروی انسانی: نیاز به اپراتورهای آموزش‌دیده برای کار با تجهیزات جدید و همچنین کارشناسان فنی برای مدیریت سیستم و رفع اشکالات احتمالی، بخشی از هزینه‌های پرسنلی را افزایش می‌دهد. تعمیر و نگهداری: قراردادهای پشتیبانی سالانه با شرکت تأمین‌کننده تجهیزات برای اطمینان از عملکرد بدون وقفه سیستم و تأمین قطعات یدکی ضروری است. توقف خط تولید به دلیل نقص فنی می‌تواند خسارت بسیار بیشتری از هزینه یک قرارداد نگهداری جامع داشته باشد.

عوامل مؤثر بر هزینه نهایی اجرای طرح اصالت دارو

هزینه اجرای طرح اصالت دارو برای دو شرکت دارویی مختلف می‌تواند بسیار متفاوت باشد. عوامل زیر نقش کلیدی در تعیین بودجه نهایی دارند:

سرعت و تعداد خطوط تولید

هرچه سرعت خط تولید بالاتر باشد، نیاز به تجهیزات سخت‌افزاری (چاپگر و دوربین) پیشرفته‌تر و گران‌تری است که بتوانند در کسری از ثانیه عملیات چاپ و بازخوانی را انجام دهند. همچنین تعداد خطوطی که باید به این سیستم مجهز شوند، هزینه را به صورت مستقیم افزایش می‌دهد.

نوع و تنوع بسته‌بندی محصولات

چاپ کد بر روی یک جعبه مقوایی صاف و مات بسیار ساده‌تر و ارزان‌تر از چاپ آن بر روی یک ویال شیشه‌ای گرد یا یک بلیستر آلومینیومی است. تنوع بسته‌بندی‌ها ممکن است نیازمند استفاده از چندین فناوری چاپ یا سیستم‌های پیچیده‌تر باشد که هزینه را افزایش می‌دهد.

سطح اتوماسیون موجود در خط

یکپارچه‌سازی سیستم اصالت با یک خط تولید کاملاً خودکار، نیازمند تخصص فنی بالاتری در زمینه اتوماسیون صنعتی است. در مقابل، در خطوط نیمه‌خودکار یا دستی، ممکن است نیاز به سرمایه‌گذاری اضافی برای مکانیزه کردن بخشی از فرآیند جهت نصب تجهیزات باشد.

انتخاب تأمین‌کننده و برند تجهیزات

برندهای اروپایی معمولاً هزینه اولیه بالاتری دارند اما به کیفیت و پایداری معروف هستند. برندهای آسیایی یا داخلی ممکن است گزینه‌های اقتصادی‌تری ارائه دهند. مهم‌تر از قیمت اولیه، سابقه تأمین‌کننده در اجرای پروژه‌های مشابه دارویی و کیفیت خدمات پس از فروش و پشتیبانی فنی آن‌هاست.

ملاحظات مهم برای مدیران پیش از خرید

تصمیم برای سرمایه‌گذاری در این حوزه باید با دیدی جامع و بلندمدت گرفته شود. در نظر گرفتن نکات زیر می‌تواند به یک انتخاب هوشمندانه کمک کند: بازگشت سرمایه: اگرچه این طرح یک الزام قانونی است، اما مزایای غیرمستقیمی مانند افزایش اعتبار برند، جلوگیری از ورود محصولات تقلبی به بازار، بهینه‌سازی مدیریت انبار و ردیابی دقیق محصولات در زنجیره تأمین را به همراه دارد. انتخاب شریک فنی معتبر: به جای خرید تجهیزات به صورت جداگانه، همکاری با یک شرکت متخصص که راه‌حل جامعی شامل سخت‌افزار، نرم‌افزار، نصب، آموزش و اعتبارسنجی را ارائه می‌دهد، ریسک پروژه را به شدت کاهش می‌دهد. قابلیت ارتقا و آینده‌نگری: سیستمی را انتخاب کنید که مقیاس‌پذیر باشد. ممکن است در آینده نیاز به اجرای طرح تجمیع یا افزایش سرعت خط تولید داشته باشید. سیستم باید قابلیت ارتقا برای پاسخگویی به نیازهای آینده را داشته باشد. در نهایت، هزینه اجرای طرح اصالت دارو یک سرمایه‌گذاری ضروری برای تطابق با قوانین، حفاظت از سلامت مصرف‌کنندگان و تقویت جایگاه برند در صنعت رقابتی داروسازی است. یک برنامه‌ریزی دقیق و انتخاب شرکای فنی قابل اعتماد، کلید موفقیت در پیاده‌سازی این پروژه پیچیده و حیاتی است. پلتفرم دمیرکو به عنوان یک بازار B2B تخصصی در زمینه ماشین‌آلات صنعتی، بستری مناسب برای شرکت‌های دارویی فراهم آورده است تا بتوانند به راحتی با تأمین‌کنندگان معتبر تجهیزات و راهکارهای طرح اصالت دارو ارتباط برقرار کنند. در دمیرکو، شما می‌توانید مشخصات فنی دستگاه‌های مختلف را مقایسه کرده، از فروشندگان متعدد استعلام قیمت دریافت نموده و بهترین گزینه را متناسب با نیاز و بودجه خود برای اجرای موفقیت‌آمیز این طرح انتخاب کنید.